Υπάρχουν μερικά καλά νέα στο μέτωπο του COVID-19. Σύμφωνα με μια νέα ανάλυση της Pfizer, το χάπι κατά του κορωνοϊού, Paxlovid, είναι έως και 89% αποτελεσματικό στη μείωση των πιθανοτήτων νοσηλείας και του μεταξύ των μη εμβολιασμένων ατόμων υψηλού κινδύνου με την ασθένεια. Μάλιστα η Pfizer επισήμανε ότι, στις εργαστηριακές μελέτες, το χάπι φαινόταν να λειτουργεί και ενάντια στην μετάλλαξη Όμικρον.
Τον περασμένο μήνα, η Pfizer δημοσίευσε προσωρινά δεδομένα, που υποδηλώνουν ότι το χάπι της ήταν περίπου 89% αποτελεσματικό σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο. Αυτός ο αριθμός βασίστηκε σε μια μελέτη περίπου 1.200 μη εμβολιασμένων ατόμων. Η τελική ανάλυση σήμερα περιελάμβανε επιπλέον 1.000 άτομα και κανένας από τους συμμετέχοντες στη δοκιμή, που έλαβαν τα χάπια κατά του COVID-19, δεν πέθανε. Έντουτοις, δώδεκα άτομα από την ομάδα, που έλαβε το εικονικό φάρμακο, κατέληξαν στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Η εταιρεία δημοσίευσε, επίσης, πρώιμα δεδομένα από μια δεύτερη κλινική δοκιμή, που εξέτασε 673 ενήλικες θετικούς στο COVID-19. Ορισμένοι ήταν μη εμβολιασμένοι και σε τυπικό κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και κάποιοι άλλοι ήταν εμβολιασμένοι με τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου για σοβαρή ασθένεια. Λίγο περισσότεροι από τους μισούς (338) έλαβαν το χάπι κατά του κορωνοϊού της Pfizer και οι υπόλοιποι έλαβαν εικονικό φάρμακο. Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι το χάπι μείωσε τον αριθμό των περιπτώσεων, που νοσηλεύτηκαν κατά περίπου 70% σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο και δεν αναφέρθηκαν θάνατοι. «Αυτό υπογραμμίζει τη δυνατότητα του υποψηφίου για θεραπεία και κατ’επέκταση τη δυνατότητα του Paxlovid να σώσει τις ζωές ασθενών σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Albert Bourla, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pfizer.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη Pfizer το φάρμακο φαίνεται αποτελεσματικό έναντι της μετάλλαξης Όμικρον σε εργαστηριακές δοκιμές. Μάλιστα, αναμένουν ότι θα παραμείνει αποτελεσματικό, καθώς η κύρια ανησυχία σχετικά με τις μεταλλάξεις μέχρι στιγμής αφορούσε τις πρωτεΐνες αιχμής του ιού. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα αντισώματα, που παράγονται τόσο από τον εμβολιασμό, όσο και από τη φυσική μόλυνση βασίζονται, τουλάχιστον εν μέρει, σε άμυνες, που καταπολεμούν τις πρωτεΐνες αιχμής του COVID-19. Όταν αυτές οι πρωτεΐνες αιχμής αλλάζουν (αυτό συμβαίνει όταν εμφανίζονται νέες μεταλλάξεις), καθίσταται πιο δύσκολο για το σώμα μας να αναγνωρίσει και να αναπτύξει μια πρώιμη άμυνα ενάντια στον ιό. Οι πολλές μεταλλάξεις της μετάλλαξης Όμικρον στην πρωτεΐνη αιχμής είναι αυτές, που έχουν προκαλέσει σημαντική ανησυχία μεταξύ των ειδικών. Ωστόσο, το φάρμακο της Pfizer προορίζεται να λειτουργεί αναστέλλοντας την ικανότητα του ιού να σπάει σε μικρότερα κομμάτια και να αναδιπλασιάζεται με το να θαμπώνει ένα ένζυμο, που ονομάζεται πρωτεάση. Δεν χτίζει, δηλαδή, την άμυνα του οργανισμού στη βάση της καταπολέμησης των πρωτεϊνών αιχμής. Η φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνει 30 χάπια σε διάστημα πέντε ημερών, μερικά από τα οποία είναι Paxlovid και μερικά από τα οποία είναι ένα αντιικό, που ονομάζεται ριτοναβίρη. Η ριτοναβίρη επιμηκύνει το χρόνο δράσης του Paxlovid στο σώμα.
O FDA ενέκρινε την χρήση του χαπιού στις 22 Δεκεμβρίου. Αρχικά εγκρίθηκε για ασθενείς που έχουν ήπια ή μέτρια συμπτώματα covid-19 και έχουν αρκετές πιθανότητες να νοσηλευτούν ή να πεθάνουν. Μάλιστα έχει εγκριθεί και για παιδιά άνω των 12 ετών. Η διαθεσιμότητα του είναι μονο με ειδική συνταγογράφηση,με έναρξη το συντομότερο από την διάγνωση του ιού. (https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-update-fda-authorizes-first-oral-antiviral-treatment-covid-19)
Η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου της Pfizer φαίνεται να είναι μια σημαντική βελτίωση σε σχέση με το χάπι κατά του COVID-19, που αναπτύχθηκε από την Merck, σε συνεργασία με τη Ridgeback Biotherapeutics. Το χάπι της Merck δεν επηρεάζει την πρωτεάση, αλλά ενεργοποιεί έναν βιολογικό μηχανισμό, που αποσκοπεί στη δημιουργία σφαλμάτων στο γενετικό κώδικα του κορωνοϊού. Με άλλα λόγια, προκαλεί τυχαίες γενετικές μεταλλάξεις στο ιό μέσω ενός ενζύμου, που ονομάζεται πολυμεράση. Το Merck αρχικά έδειξε μείωση των πιθανοτήτων νοσηλείας και θανάτου κατά 50% σε μη εμβολιασμένα άτομα με κινδύνου βαριάς νόσου. Μετά τον τελικό έλεγχο, η αποτελεσματικότητά του έπεσε στο 30%, και οι ειδικοί είχαν ανησυχίες ότι οι τυχαίες μεταλλάξεις, που προκαλεί το χάπι της Merck θα μπορούσαν να επηρεάσουν ακόμη και άλλα ένζυμα στο σώμα.
Δύο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας έχουμε καταλάβει πόσο απρόβλεπτη είναι η κατάσταση και πόσο γρήγορα αλλάζουν τα δεδομένα. Επομένως, είναι απαραίτητο να παραμένουμε επιφυλακτικοί ακόμη και απέναντι στα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, όπως αυτά που προκύπτουν από την παραπάνω μελέτη της Pfizer. Τουλάχιστον μέχρι να γίνει μια ανεξάρτητη ανάλυση από ένα επίσημο τρίτο μέρος. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτές οι ειδήσεις προσφέρουν ελπίδα, όσο η πανδημία συνεχίζεται.
Στην Ελλάδα το χάπι αναμένεται να αρχίσει να διατίθεται αρχές Μαρτίου 2022.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
