Στο μυαλό μας δεν υπάρχει τίποτα πιο υγιεινό από ένα φρεσκοστημενο χυμό φρούτων. Μήπως όμως χυμοί μας βλάπτουν σε καθημερινή βαση; Η επιστήμη τώρα λέει ναι.
Ένα ποτήρι ή και περισσότερο φυσικός χυμός φρούτων την ημέρα μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο περιττών κιλών σε παιδιά και ενήλικες. Αυτό λένε ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
Χυμοί, σάκχαρο βάρος
Κύρια αιτία γι’ αυτό είναι το γεγονός πως εύκολα μπορεί κάποιος να το παρακάνει. «Η ποσότητα είναι ουσιώδης», τονίζει ο ερευνητής Dr. Walter Willett, καθηγητής Επιδημιολογίας & Διατροφής στο Χάρβαρντ. «Δύσκολα θα φάει κάποιος δύο ή τρία πορτοκάλια στη διάρκεια της ημέρας. Είναι όμως πολύ εύκολο να πιει δύο και τρεις χυμούς».
Αυτό όμως αυτομάτως σημαίνει υπερκατανάλωση, διότι ένα ποτήρι χυμός πορτοκαλιού μπορεί κάλλιστα να περιέχει τρία πορτοκάλια. Αν λοιπόν πιούμε δύο ποτήρια την ίδια μέρα, έχουμε προσλάβει τις θερμίδες 6 πορτοκαλιών!
Επιπλέον, χρειαζόμαστε περισσότερη ώρα για να καταναλώσουμε ένα ολόκληρο πορτοκάλι. Τον χυμό όμως μπορεί να τον πιούμε ακόμα και μονορούφι! Χώρια το γεγονός ότι ο οργανισμός χρειάζεται περισσότερη ώρα για να πέψει ένα ολόκληρο τρόφιμο, παρά τα υγρά.
Αυτό όμως έχει επιπτώσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Τα φρούτα εκ φύσεως περιέχουν φρουκτόζη, που είναι σάκχαρο. Όταν τα τρώμε ολόκληρα, ο οργανισμός τα διασπά σταδιακά και έτσι η φρουκτόζη αυξάνει βαθμιαία το σάκχαρο (γλυκόζη) αίματος.
Ο χυμός όμως εκτοξεύει το σάκχαρο αίματος στα ύψη. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αντοχή στην ινσουλίνη
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Παχυσαρκία
Η νέα μελέτη
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Pediatrics. Οι επιστήμονες ανέλυσαν συνδυαστικά τα ευρήματα 42 προγενέστερων μελετών. Οι 17 είχαν διεξαχθεί σε παιδιά και οι 25 σε ενήλικες.
«Το καλό με τις μεταναλύσεις (συνδυασμένες αναλύσεις) είναι ότι παίρνουμε μικρές μελέτες και εξετάζουμε συνολικά τα ευρήματά τους, σαν να επρόκειτο για μία μεγάλη μελέτη», εξήγησε η παιδοενδοκρινολόγος Dr. Tamara Hannon, μέλος της Επιτροπής Διατροφής της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (ΑΑΡ).
Όπως έδειξε η ανάλυση, κάθε μερίδα χυμός φρούτων την ημέρα σχετίζεται με αύξηση του δείκτη μάζας σώματος:
- Κατά 0,03 μονάδες στα παιδιά
- Κατά 0,02 μονάδες στους ενήλικες
Αν και αυτό δεν μοιάζει πολύ, είναι θέμα το ότι αφορά ένα προϊόν που θεωρείται υγιεινό. Πόσο μάλλον που πολλοί, μικροί και μεγάλοι, πίνουν πολλούς χυμούς καθημερινά.
Χώρια το γεγονός ότι η απότομη αύξηση του σακχάρου αίματος, κατά κανόνα οδηγεί σε απότομη μείωση, η οποία προκαλεί πείνα. Έτσι, αυξάνεται ακόμα περισσότερο ο κίνδυνος υπερκατανάλωσης θερμίδων και αύξησης του σωματικού βάρους.
Μην τους χρησιμοποιείτε για να ξεδιψάτε
Οι ειδικοί τονίζουν πως ο χυμός φρούτων ή/και λαχανικών δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως υγιεινό υποκατάστατο του νερού. Με άλλα λόγια, μην πίνετε χυμό για να ξεδιψάσετε. Ο χυμός είναι κάτι που θα καταναλώνουμε σποραδικά, σαν μια ξεχωριστή λιχουδιά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΑΑΡ συνιστά να μην πίνουν καθόλου χυμό τα βρέφη κάτω του 1 έτους. Τα παιδιά 1-3 ετών πρέπει να περιορίζονται σε 120 ml την ημέρα (περίπου μισό ποτήρι) και τα παιδιά 4-6 ετών σε 170 ml (τρία τέταρτα του ποτηριού).
Αντίστοιχα, έφηβοι και ενήλικες δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 230 ml (σχεδόν ένα ποτήρι), σύμφωνα με τις διατροφικές οδηγίες.
Ωστόσο «από πλευράς υγείας ο χυμός δεν προσφέρει κάτι περισσότερο από τα ολόκληρα φρούτα και λαχανικά», τονίζει η Dr. Hannon. «Με εξαίρεση όσους έχουν παθήσεις που εμποδίζουν την κατανάλωσή τους (π.χ. κάποια δυσανεξία), προτιμότερο είναι να τα τρώμε ολόκληρα».