Τι είναι το φαινόμενο Μαντέλα;
Το φαινόμενο Μαντέλα αναφέρεται σε μια κατάσταση ή σε ένα γεγονός (μερικές φορές τόσο ασήμαντο, όσο η ορθογραφία ενός ονόματος), που πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι συνέβη, ενώ, στην πραγματικότητα, δεν έχει συμβεί ποτέ! Συμβαίνει όταν μια ομάδα ανθρώπων αποκτά «ανοσία στην αλήθεια», επειδή με κάποιο τρόπο έχουν πείσει τον εαυτό τους για μια εναλλακτική πραγματικότητα.
Είναι σαν να έχει κανείς ψεύτικη μνήμη και να ανακαλεί εσφαλμένα εμπειρίες και γεγονότα που δεν έχουν συμβεί ή ακόμα και να παραμορφώνει υπάρχουσες μνήμες. Σύμφωνα με την ψυχολογία, η ασυνείδητη δημιουργία κατασκευασμένων ή παρερμηνευμένων μνημών ονομάζεται «ψευδομνήμη».
Από πού προέρχεται το όνομα;
Αν και το φαινόμενο Μαντέλα υπάρχει πιθανώς εδώ και αιώνες, μόλις το 2009 έλαβε τον όνομά του από την ερευνήτρια του μεταφυσικού Fiona Broome. Το φαινόμενο πήρε το όνομά του από τον Νοτιοαφρικανό πρόεδρο Nelson Mandela, καθώς πολλοί (συμπεριλαμβανομένης της Broome) πίστευαν ότι πέθανε στη φυλακή τη δεκαετία του 1980. Στην πραγματικότητα, ο Μαντέλα πέθανε το 2013 από λοίμωξη του αναπνευστικού.
Πώς συμβαίνει;
Οι ερευνητές και οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει τη βασική αιτία αυτών των τύπων παραμορφώσεων της μνήμης, αλλά υπάρχουν μερικές θεωρίες. Ορισμένες υποστηρίζονται από την επιστήμη, ορισμένες όχι:
- Ψευδείς αναμνήσεις.
Οι ψευδείς αναμνήσεις είναι παραμορφωμένες ή/και αναληθείς αναμνήσεις ενός γεγονότος, που μπορεί να περιέχουν κάποια ψήγματα αλήθειας ή που αποδεικνύεται ότι είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένες. Αν και η ιδέα των ψευδών αναμνήσεων κάνει μερικούς ανθρώπους να νιώθουν άβολα, τα λάθη στη μνήμη είναι αρκετά συνηθισμένα. Αυτό συμβαίνει, διότι η μνήμη δεν λειτουργεί σαν κάμερα, που καταχωρεί εικόνες, δηλώσεις και γεγονότα στην πιο καθαρή τους μορφή. Η προσωπική μας προκατάληψη και τα συναισθήματά μας μπορούν να επηρεάσουν τις αναμνήσεις μας.
Αυτό το φαινόμενο διερευνήθηκε από μια μελέτη του 2017, που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Notre Dame. Οι ερευνητές εισήγαγαν ψευδείς μνήμες χρησιμοποιώντας μια μέθοδο, που παραθέτει εννοιολογικά σχετικές λέξεις. Διαπίστωσαν ότι, όσο περισσότερες λέξεις αναγράφονταν, τόσο πιο πιθανό ήταν να εμφανιστούν ψευδείς αναμνήσεις.
Η μελέτη τεκμηριώνει συγκεκριμένα την πιθανότητα ανάπτυξης ψευδούς μνήμης ως αποτέλεσμα σημασιολογικά σχετικών λέξεων. Παράλληλα, αναφέρει πως, όσες μεγαλύτερες λεπτομέρειες μπορεί κάποιος να ανακαλέσει για ένα γεγονός (ακόμα κι αν αυτό δεν έλαβε χώρα) τόσο πιο πιθανόν είναι να το πιστέψει και, ως αποτέλεσμα, να το δεσμεύσει στη μνήμη του ως γεγονός.
2.Ψευδομνήμη.
Μια άλλη πιθανή εξήγηση για το φαινόμενο Μαντέλα είναι η «ψευδομνήμη», η οποία, σύμφωνα με το International Journal of Neurology and Neurotherapy, αναφέρεται στη «δημιουργία ψευδών αναμνήσεων χωρίς να υπάρχουν προθέσεις εξαπάτησης». Με άλλα λόγια, είναι η διάδοση ψευδών πληροφοριών, χωρίς την πρόθεση να διαδοθούν ψευδείς πληροφορίες, καθώς αυτός που μεταδίδει την ψεύτικη μνήμη πιστεύει ειλικρινά, ότι λέει την αλήθεια.
Η ψευδομνήμη είναι ένα κοινό σύμπτωμα σε νευρολογικές παθήσεις, που επηρεάζουν τη μνήμη, όπως το Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας. Όταν ένα άτομο, που πάσχει από άνοια πλάθει αναμνήσεις, δεν λέει σκόπιμα ψέματα, ούτε προσπαθεί να εξαπατήσει κανέναν. Στην πραγματικότητα, δεν έχει τις απαραίτητες πληροφορίες ή την επίγνωση, για να ανακαλέσει με ακρίβεια μια συγκεκριμένη μνήμη ή ένα γεγονός.
3.Παράλληλα σύμπαντα ή εναλλακτικές πραγματικότητες.
Σύμφωνα με τη Fiona Broome, οι μεταφυσικές εξηγήσεις, όπως τα παράλληλα σύμπαντα ή οι εναλλακτικές πραγματικότητες, δεν θα πρέπει να αγνοούνται κατά τη διερεύνηση των διαφόρων αιτιών, εξαιτίας των οποίων εμφανίζεται το φαινόμενο Μαντέλα. Επισημαίνει επανειλημμένα, ότι όσοι βιώνουν το φαινόμενο Μαντέλα βιώνουν μνήμες, που δεν συνέβησαν ποτέ σε αυτή την πραγματικότητα, σαν να υπονοεί ότι το φαινόμενο Μαντέλα εμφανίζεται, όταν η πραγματικότητα αλληλεπιδρά με μια άλλη εναλλακτική πραγματικότητα ή παράλληλο σύμπαν.
Η ιδέα των αναμνήσεων της προηγούμενης ζωής συσχετίζεται, επίσης, με παραφυσικές θεωρίες, αν και σύμφωνα με τον Δρ. Jim Tucker, οι αναμνήσεις της προηγούμενης ζωής συνήθως αφηγούνται από παιδιά και συχνά ξεχνιούνται στην ηλικία των επτά ετών. Ωστόσο, υπάρχουν τόσα πολλά ερωτήματα, που έχουν μείνει αναπάντητα σχετικά με το θέμα της συνείδησης και τι βρίσκεται πέρα από τον φυσικό κόσμο, που δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε, ούτε να αρνηθούμε αυτές τις θεωρίες, ανεξάρτητα από το πόσο ασυνήθιστες ακούγονται.
4.Εσφαλμένες πληροφορίες.
Πόσες φορές έχει «πεθάνει» ο αγαπημένος σου celebrity μέσω fake news; Είτε είναι σκόπιμα, είτε τυχαία, τα fake news μπορεί να κάνουν τους ανθρώπους να πιστέψουν κάτι που δεν είναι αλήθεια. Αυτό έχει επιδεινωθεί με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα οποία ο καθένας μπορεί να έχει μια πλατφόρμα και να διαδίδει φήμες.
5. Ρεαλιστικά όνειρα.
Έχετε ξυπνήσει ποτέ από ένα πολύ ζωντανό όνειρο και νιώσατε ότι, όσα ονειρευτήκατε, συνέβησαν στην πραγματικότητα; Ή μήπως κατά τη διάρκεια της μέρας σας, κυριεύεστε από την αίσθηση, ότι την έχετε ονειρευτεί; Αυτό ονομάζεται déjà rêvé (δεν πρέπει να συγχέεται με το déjà vu), και σημαίνει πως ονειρεύεστε ότι κάτι συνέβη, πριν συμβεί και ανακαλείτε τη μνήμη, μόνο όταν κάτι την ενεργοποιεί στην πραγματική ζωή.
Το συμπέρασμα
Μπορεί να μην μάθουμε ποτέ ακριβώς πώς ή γιατί συμβαίνει το φαινόμενο Μαντέλα, αλλά ξέρουμε ότι είναι πραγματικό και πολλοί από εμάς το έχουμε βιώσει ή θα το βιώσουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Ενώ το φαινόμενο Μαντέλα είναι φαινομενικά έξω από τον έλεγχό μας, υπάρχουν και άλλα παρεμφερή φαινόμενα, όπως πνευματικές αφυπνίσεις και συνειδητά όνειρα, τα οποία μπορείτε να αξιοποιήσετε συνειδητά.
Επιμέλεια κειμένου : Ηλιάνα Θεοδωρίδου
