Η άσκηση και η σωστή διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της σωματικής και ψυχικής μας υγείας. Στην πραγματικότητα, όμως, η ψυχική υγεία επηρεάζεται από πολλούς άλλους παράγοντες, οι οποίοι εκ πρώτης όψεως μπορεί να μοιάζουν ασήμαντοι. Αυτές, λοιπόν, οι φαινομενικά ασήμαντες συνήθειες, που συχνά περνούν απαρατήρητες δύναται να επιδεινώσουν ή και να πυροδοτήσουν ακόμα προβλήματα ψυχικής υγείας.
- Χρόνιο στρες
Οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν την κακή ψυχική υγεία με γεγονότα που αλλάζουν τη ζωή τους για πάντα, όπως τροχαία ατυχήματα, το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου και άλλες τραυματικές εμπειρίες. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι το καθημερινό άγχος είναι αυτό που επηρεάζει αρνητικά το μυαλό σας. Αυτό συμβαίνει, διότι το χρόνιο στρες αυξάνει την παραγωγή μυελίνης, η οποία μπορεί κυριολεκτικά να συρρικνώσει τον εγκέφαλό σας και να προκαλέσει ανισορροπίες στη λευκή και φαιά ουσία του. Σωρευτικά, ο αντίκτυπος αυτής της αντίδρασης θα επηρεάσει τη διάθεσή σας και τα κέντρα μνήμης, καθιστώντας σας πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη μιας ψυχικής ασθένειας.
2.Οι εποχές
Είναι φυσιολογικό να υπάρχουν μέρες που αισθάνεστε πεσμένοι. Εντούτοις, όταν αλλαγές στην διάθεσή σας συμβαδίζουν με την αλλαγή του καιρού, ενδέχεται να έχετε Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder-SAD). Οι περισσότεροι άνθρωποι, που πάσχουν από Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή εμφανίζουν συμπτώματα κατά τους χειμερινούς μήνες. Ωστόσο, εάν έχετε ΕΔΕ κατά τους μήνες της άνοιξης και του καλοκαιριού, μπορεί να παρατηρήσετε αλλαγές στην όρεξη, τον ύπνο και στη διάθεση σας κατά τους θερμότερους μήνες. Ενώ οι ερευνητές δεν έχουν προσδιορίσει μια συγκεκριμένη αιτία, τα χαμηλά επίπεδα μελατονίνης και σεροτονίνης δύναται να προκαλέσουν την έναρξη της ΕΔΕ. Η μείωση του ηλιακού φωτός μπορεί, επίσης, να διαταράξει το βιολογικό σας ρολόι και τα επίπεδα βιταμίνης D. Σε αυτή την περίπτωση, οι λαμπτήρες φωτοθεραπείας μπορεί να σας προσφέρουν κάποια ανακούφιση.
3. Προβλήματα ύπνου
Ακόμη και μια μικρή διαταραχή μπορεί να αλλάξει τα μοτίβα του ύπνου σας και να προκαλέσει προβλήματα όπως αϋπνία, υπερυπνία και άλλα προβλήματα ύπνου. Ο κακός ύπνος μπορεί να δυσκολέψει την αντιμετώπιση ακόμη και μικρών στρεσογόνων παραγόντων και να επιδεινώσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης, του άγχους και της διπολικής διαταραχής. Με τη σειρά τους, αυτές οι συνθήκες θα κάνουν τον ύπνο ακόμα πιο δύσκολο, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο κακής ψυχικής και σωματικής υγείας. Επομένως, είναι σημαντικό να αναπτύξετε μια σταθερή ρουτίνα ύπνου και να λαμβάνετε τις συνιστώμενες επτά έως εννέα ώρες βαθύ, ξεκούραστου ύπνου κάθε βράδυ. Φροντίστε να ξυπνάτε και να κοιμάστε την ίδια ώρα κάθε μέρα. Με αυτό τον τρόπο, το σώμα και ο εγκέφαλός σας θα βρουν ξανά ισορροπία.
4 Στοματική Υγιεινή
Μπορεί να σας φαίνεται τραβηγμένο, αλλά η στοματική υγεία παίζει τεράστιο ρόλο στη διατήρηση της καλής ψυχικής υγείας. Πρόσφατα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι σημαντικά οδοντικά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν ορισμένες ψυχικές ασθένειες. Για άλλη μια φορά, λοιπόν, υπάρχει μια κυκλική σχέση εδώ με την παραμέληση της στοματικής σας υγιεινής να επηρεάζει την ψυχική σας υγεία. Ευτυχώς, μια καλή επιλογή μπορεί να σας βάλει στο μονοπάτι της θεραπείας. Αναπτύξτε καλές πρακτικές για την υγεία των δοντιών και δείτε τα συμπτώματά σας να υποχωρούν. Ομοίως, η φροντίδα της ψυχικής σας υγείας μπορεί να οδηγήσει σε καλή υγιεινή.
5. Σωματικός Πόνος
Είναι προφανές ότι το σώμα και ο εγκέφαλος είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Όταν το σώμα είναι άρρωστο, ο εγκέφαλος θα επηρεαστεί – και το αντίστροφο. Είναι, λοιπόν, λογικό ότι ο σωματικός πόνος επηρεάζει την ψυχική υγεία. Περίπου 32 εκατομμύρια Αμερικανοί αναφέρουν ότι υποφέρουν από χρόνιο πόνο και το 25% από αυτούς είναι, επίσης, καταθλιπτικοί. Εν τω μεταξύ, το 65% όσων πάσχουν από κατάθλιψη αναφέρουν ότι βιώνουν και σωματικό πόνο. Αυτό συμβαίνει, επειδή ο πόνος και η κατάθλιψη μοιράζονται μερικές από τις ίδιες νευρικές οδούς και τους ίδιους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Έτσι, η πιο ολοκληρωμένη θεώρηση της ζωής σας είναι ο καλύτερος τρόπος για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού σχεδίου θεραπείας.
6.Χρήση Ουσιών
Μερικοί άνθρωποι στρέφονται στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά, για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης. Ενώ αυτές οι ουσίες μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεσή σας βραχυπρόθεσμα, υπάρχει πιθανότητα εθισμού με μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία. Καθώς αυτά τα φάρμακα «μουδιάζουν» τα συναισθήματα, θα σας κάνουν να νιώθετε ακόμα χειρότερα, όταν τελικά η επήρειά τους υποχωρήσει. Επομένως, είναι καλύτερο να βιώνετε τα συναισθήματά σας, όταν προκύπτουν και να βρείτε πιο υγιείς και παραγωγικούς τρόπους, για να τα αντιμετωπίσετε. Προκειμένου, λοιπόν, να θεραπευτείτε είναι σημαντικό να μάθετε να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας και όχι να κρύβεστε από τον ψυχικό και συναισθηματικό πόνο.
Φροντίστε τον εαυτό σας
Αν έχετε παρατηρήσει ότι οι παραπάνω παράγοντες επηρεάζουν την ψυχική σας υγεία, πάρτε την πρωτοβουλία και κάντε ό,τι πρέπει, για να αυτοδιορθωθείτε. Προστατέψτε πρώτα τη σωματική σας υγεία μαθαίνοντας να διαχειρίζεστε το χρόνιο στρες, αποφεύγοντας τις ουσίες και το αλκοόλ και διατηρώντας τη σωστή ρουτίνα υγιεινής και ύπνου. Η πρακτική της αυτοφροντίδας για την αντιμετώπιση των σωματικών σας αναγκών θα βελτιώσει αναπόφευκτα την ψυχική σας κατάσταση. Ωστόσο, λόγω της κυκλικής φύσης της, μπορεί να μην είστε σε θέση να βοηθήσετε τον εαυτό σας σε κάθε συνθήκη. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι καλύτερο να αναζητήσετε υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους σας. Ακόμα, μπορείτε να επισκεφθείτε το γιατρό σας, για να ξεκινήσετε την πορεία προς την επούλωση. Με τον καιρό, τόσο ο εγκέφαλος όσο και το σώμα σας θα ανακάμψουν, ώστε να μπορείτε να εστιάσετε ξανά στη φροντίδα του εαυτού σας και στην πρόληψη των ψυχικών προβλημάτων στο μέλλον.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
