Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα;
Η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι η πιο κοινή χρόνια πάθηση των αρθρώσεων. Ονομάζεται επίσης, αρθρίτιδα φθοράς, εκφυλιστική αρθρίτιδα και εκφυλιστική αρθροπάθεια. Η άρθρωση είναι το σημείο, όπου δύο οστά ενώνονται. Ο χόνδρος είναι ο προστατευτικός ιστός που καλύπτει τα άκρα των οστών. Με την οστεοαρθρίτιδα, αυτός ο χόνδρος διασπάται, με αποτέλεσμα τα οστά μέσα στην άρθρωση να τρίβονται μεταξύ τους. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο, δυσκαμψία και άλλα συμπτώματα.
Η ΟΑ μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε άρθρωση. Ωστόσο, οι πιο συχνά επηρεασμένες περιοχές του σώματος περιλαμβάνουν:
- τα χέρια
- τα δάχτυλα
- τους ώμους
- τη σπονδυλική στήλη, συνήθως τον αυχένα ή το κάτω μέρος της πλάτης
- τους γοφούς
- τα γόνατα
Η ΟΑ εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, αν και μπορεί να εμφανιστεί σε ενήλικες οποιασδήποτε ηλικίας και συνιστά κύρια αιτία αναπηρίας.
Συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας
Τα πιο κοινά συμπτώματα της ΟΑ περιλαμβάνουν:
- πόνος στις αρθρώσεις
- ακαμψία στην άρθρωση
- απώλεια ευελιξίας και μειωμένο εύρος κίνησης
- ευαισθησία ή δυσφορία όταν πιέζετε τις πληγείσες περιοχές με τα δάχτυλά σας
- φλεγμονή
- τρίξιμο στις αρθρώσεις κατά την κίνηση
Καθώς η ΟΑ προχωρά, ο πόνος γίνεται πιο έντονος. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί επίσης να εμφανιστεί οίδημα στην άρθρωση και στη γύρω περιοχή. Είτε σκληρό οίδημα που προκαλείται από τα οστεόφυτα, είτε ζυμώδες οίδημα που προκαλείται από τη συσσώρευση υγρού στην άρθρωση.
Αίτια οστεοαρθρίτιδας
Η ΟΑ προκαλείται από βλάβη στις αρθρώσεις. Αυτή η βλάβη μπορεί να έχει αθροιστική επίδραση με την πάροδο του χρόνου, γι’ αυτό και η ηλικία είναι μία από τις κύριες αιτίες της βλάβης των αρθρώσεων που οδηγεί σε ΟΑ.
Άλλες αιτίες βλάβης των αρθρώσεων περιλαμβάνουν:
- προηγούμενο τραυματισμό, όπως σχισμένος χόνδρος, εξάρθρωση αρθρώσεων ή τραυματισμοί συνδέσμων
- δυσπλασία της άρθρωσης
- παχυσαρκία
- κακή στάση του σώματος
Οι παράγοντες κινδύνου, που αυξάνουν τις πιθανότητές σας να αναπτύξετε ΟΑ, περιλαμβάνουν:
- οικογενειακό ιστορικό
- φύλο, με τις γυναίκες να έχουν υψηλότερα ποσοστά ΟΑ από τους άνδρες
- άτομα άνω των 50 ετών
- άτομα μετά την εμμηνόπαυση
- ιστορικό τραυματισμού
- υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα
- κακή στάση σώματος
- ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν την υγεία των αρθρώσεων, όπως ο διαβήτης ή ένας διαφορετικός τύπος αρθρίτιδας
Η ύπαρξη ΟΑ σε ένα μέρος του σώματος αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο εμφάνισης ΟΑ σε άλλα μέρη του σώματος.
Θεραπεία οστεοαρθρίτιδας
Η θεραπεία της ΟΑ επικεντρώνεται στη διαχείριση των συμπτωμάτων και όχι της πάθησης. Το είδος της θεραπείας που θα σας βοηθήσει περισσότερο θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας και τη θέση τους. Συχνά, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και οι οικιακές θεραπείες επαρκούν, για να σας προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο, τη δυσκαμψία και το πρήξιμο.
Φάρμακα
- Αναλγητικά. Η ακεταμινοφαίνη και άλλα αναλγητικά βοηθούν στη μείωση του πόνου αλλά όχι του πρηξίματος.
- Τοπικά αναλγητικά. Αυτά τα προϊόντα είναι διαθέσιμα ως κρέμες, τζελ και επιθέματα. Μουδιάζουν την περιοχή της άρθρωσης και προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο, ειδικά για ήπιο πόνο αρθρίτιδας.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Τα ΜΣΑΦ όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη βοηθούν στη μείωση του οιδήματος και του πόνου.
- Κορτικοστεροειδή. Είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα και χορηγούνται από του στόματος ή εγχέονται απευθείας σε μια άρθρωση.
Διαχείριση βάρους
Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επιβαρύνει τις αρθρώσεις σας και να προκαλέσει πόνο. Η απώλεια μερικών κιλών βοηθά στην ανακούφιση της πίεσης, μειώνοντας τον πόνο. Επιπλέον, η απώλεια κιλών περιορίζει τον κίνδυνο άλλων προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.
Επαρκής ύπνος
Η ξεκούραση των μυών σας μπορεί να μειώσει το πρήξιμο και τη φλεγμονή. Ο επαρκής ύπνος το βράδυ θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τον πόνο πιο αποτελεσματικά.
Θεραπεία με ζέστη και κρύο
Μπορείτε να πειραματιστείτε με θερμότητα ή το κρύο, για να ανακουφίσετε τον πόνο και τη δυσκαμψία των μυών. Εφαρμόστε μια ζεστή ή κρύα κομπρέσα στις πονεμένες αρθρώσεις για 15 έως 20 λεπτά, αρκετές φορές την ημέρα.
Άσκηση
Η σωματική δραστηριότητα ενισχύει τους μύες γύρω από τις αρθρώσεις σας και μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της ακαμψίας. Επιδιώξτε 20 με 30 λεπτά σωματικής κίνησης, τουλάχιστον κάθε δεύτερη μέρα. Επιλέξτε ήπιες, χαμηλής έντασης δραστηριότητες, όπως το περπάτημα ή το κολύμπι. Το τάι τσι και η γιόγκα μπορούν, επίσης, να βελτιώσουν την ευλυγισία των αρθρώσεων και να συμβάλλουν στη διαχείριση του πόνου.
Επιπλοκές της οστεοαρθρίτιδας
Είναι γνωστό ότι η αρθρίτιδα, συμπεριλαμβανομένης της ΟΑ, μπορεί να προκαλέσει σωματικές επιπλοκές. Η ΟΑ, ειδικότερα, μπορεί να προκαλέσει και συναισθηματικές επιπλοκές. Οι σωματικές επιπλοκές περιλαμβάνουν:
- κακό ύπνο
- αύξηση βάρους ως αποτέλεσμα πόνου ή περιορισμένης κινητικότητας
- οστεονέκρωση ή οστικό θάνατο
- διάβρωση των συνδέσμων και των τενόντων
- αιμάρθρωση ή αιμορραγία κοντά στις αρθρώσεις
Οι συναισθηματικές επιπλοκές περιλαμβάνουν το άγχος και την κατάθλιψη, που προκαλούνται από την απώλεια λειτουργικότητας.
Οστεοαρθρίτιδα vs. ρευματοειδούς αρθρίτιδας
Η ΟΑ και η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ) έχουν τα ίδια συμπτώματα, αλλά είναι πολύ διαφορετικές παθήσεις. Η ΟΑ είναι μια εκφυλιστική κατάσταση, που σημαίνει ότι επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Η ΡΑ, από την άλλη πλευρά, είναι μια αυτοάνοση διαταραχή.
Όταν κάποιος έχει ΡΑ, το ανοσοποιητικό του σύστημα θεωρεί τη μαλακή επένδυση γύρω από τις αρθρώσεις ως απειλή για το σώμα και το αναγκάζει να επιτεθεί σε αυτήν την περιοχή. Αυτή η μαλακή επένδυση, η οποία περιλαμβάνει το αρθρικό υγρό, ονομάζεται αρθρικός υμένας. Καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα ξεκινά την επίθεσή του, εμφανίζεται συσσώρευση υγρού μέσα στην άρθρωση. Αυτό προκαλεί δυσκαμψία, πόνο, οίδημα και φλεγμονή.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
