Η άνοια μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες. Τώρα, μια νεα μεγάλη έρευνα Αμερικανών και Βρετανών επιστημόνων αναδεικνύει ακόμα έναν. Την καθιστική ζωή. Όπως φάνηκε, οι ενήλικες που περνούν πάνω από 10 ώρες την ημέρα σε καθιστικές δραστηριότητες όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης ή η οδήγηση έχουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Τα αποτελέσματα της μελέτης που έγινε πάνω σε 50.000 εθελοντές που παρουσιάζονται στην επιθεώρηση JAMA. Και δείχνουν πως δεν έχει σημασία αν κανείς κάθεται για πολλές ώρες συνεχόμενα ή αν κάνει διαλείμματα στη διάρκεια της ημέρας.
Καθιστική ζωή και άνοια
«Πολλοί από εμάς έχουν ακούσει τη συμβουλή να σπάμε τις μεγάλες περιόδους ακινησίας με το να σηκωνόμαστε κάθε 30 λεπτά για να σταθούμε ή να περπατήσουμε» σχολίασε σε δελτίο Τύπου ο Ντέιβιντ Ράικλεν του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Η συμβουλή δείχνει να διαψεύδεται από τη μελέτη: «Διαπιστώσαμε πως όταν κανείς λάβει υπόψη το συνολικό χρόνο ακινησίας, η διάρκεια των επιμέρους διαστημάτων καθισιού δεν έχει σημασία» ανέφερε ο Ράικλεν.
«Μας εξέπληξε το εύρημα ότι ο κίνδυνος άνοιας αρχίζει να αυξάνεται απότομα μετά τις 10 ώρες»
Το καθισιό για λιγότερες από 10 ώρες ημερησίως δεν βρέθηκε να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο, κάτι που «προσφέρει κάποια ανακούφιση για όσους από εμάς εργάζονται σε δουλειές γραφείου […] εφόσον περιορίζουμε το συνολικό χρόνο που περνάμε ακίνητοι» είπε ο Ράικλεν.
Το όριο των 10 ωρών είναι σημαντικό, λένε οι ερευνητές, δεδομένου ότι ο μέσος Αμερικανός μένει καθιστός 9,5 ώρες την ημέρα.
Συγκριτικά με τους ανθρώπους που περνούσαν 9 ώρες την ημέρα καθιστοί, όσοι κάθονταν για 10 ώρες την ημέρα αντιμετώπιζαν 8% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης άνοιας.
Για όσους κάθονταν για 12 ώρες την ημέρα, η αύξηση του κινδύνου ήταν πολύ μεγαλύτερη στο 63%.
Επιταχυνσιόμετρα
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα για 50.000 άτομα άνω των 60 ετών από το UK Biobank, μια μεγάλης τράπεζας ιατρικών δεδομένων στη Βρετανία. Οι εθελοντές αυτοί =δέχτηκαν να φορέσουν για μια εβδομάδα επιταχυνσιόμετρα καρπού που παρακολουθούσαν τις κινήσεις τους.
Οι μετρήσεις αναλύθηκαν από αλγόριθμο μηχανικής μάθησης που μπορούσε να ξεχωρίζει φυσικές δραστηριότητες διαφορετικής έντασης και να ξεχωρίζει τα διαστήματα ύπνου, τα οποία δεν προσμετρώνται στο χρόνο ακινησίας.
Στους υπολογισμούς λήφθηκαν υπόψη άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τον κίνδυνο άνοιας, όπως η ηλικία, οι χρόνιες παθήσεις, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα.
Έπειτα από μέσο διάστημα έξι ετών, 414 κρούσματα άνοιας καταγράφηκαν με βάση δεδομένα νοσοκομείων και πιστοποιητικά θανάτων.
«Μας εξέπληξε το εύρημα ότι ο κίνδυνος άνοιας αρχίζει να αυξάνεται απότομα έπειτα από 10 ώρες καθιστικής δραστηριότητας την ημέρα, ανεξάρτητα του πώς συσσωρεύεται αυτός ο χρόνος» δήλωσε ο Τζιν Αλεξάντερ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Η έρευνα δείχνει να βρίσκεται σε συμφωνία με προηγούμενες μελέτες, οι οποίες δείχνουν ότι τα άτομα που ασκούνται συστηματικά αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο άνοιας.
Παραμένει ωστόσο ανεπιβεβαίωτο αν υπάρχει σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στην καθιστική ζωή και την άνοια, ή αν αυτά τα δύο συνδέονται έμμεσα μέσω άλλων παραγόντων.
«Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθεί αν υπάρχει αιτιακή σχέση και αν η φυσική δραστηριότητα μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο άνοιας» τονίζει η ανακοίνωση.
