Εντολή ελέγχου στον e-ΕΦΚΑ (Τοπική Διεύθυνση Ασφάλισης ΣΤ΄ Κεντρικού Τομέα Αθήνας), εξέδωσε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), κατόπιν καταγγελίας, σχετικά με την ορθότητα ή μη της μεταβολής ασφαλιστικού φορέα προστατευόμενου ανηλίκου τέκνου, η επιμέλεια του οποίου ασκείται από κοινού και από τους δυο γονείς, χωρίς τη συναίνεση του ενός από αυτούς.
Η μεταβολή ασφαλιστικής ικανότητας του ανήλικου τέκνου του καταγγέλλοντα γονέα, πραγματοποιήθηκε από την ελεγχόμενη υπηρεσία κατόπιν τυπικού ελέγχου της ασφαλιστικής ικανότητας των δυο εν διαστάσει γονέων του, λαμβάνοντας υπόψη της σχετικής απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, με την οποία:
α) η επιμέλεια του προσώπου του ανήλικου τέκνου είχε ανατεθεί από κοινού και στους δυο γονείς
β) τόπος διαμονής του ανηλίκου είχε ορισθεί η κατοικία του ενός γονέα στον οποίο είχαν ανατεθεί αποκλειστικά, οι συνήθεις πράξεις επιμέλειας του προσώπου του τέκνου, καθώς και οι πράξεις που έχουν επείγοντα χαρακτήρα, για τις οποίες θα ενημέρωνε ακολούθως τον άλλο γονέα, όταν απαιτείτο από τη φύση των πράξεων αυτών.
Το ανήλικο τέκνο ήταν ασφαλισμένο ως έμμεσα προστατευόμενο μέλος του ενός γονέα στο τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ του e- ΕΦΚΑ και η εν λόγω ασφάλιση θα μπορούσε να συνεχιστεί καθώς ο καταγγέλλων γονέας είχε κοινή επιμέλεια του ανήλικου με τον άλλον γονέα και ήταν ασφαλιστικά ενήμερος. Δεν προβλήθηκε από τον καταγγελλόμενο γονέα κάποιος λόγος που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει την μεταβολή της ασφαλιστικής ικανότητας του ανηλίκου, ως πράξη επείγοντος χαρακτήρα.
Επιπλέον, η μεταβολή αυτή πραγματοποιήθηκε εσφαλμένα από τον ΕΦΚΑ αλλά και χωρίς να ληφθεί υπόψη αν ήταν πράγματι επωφελής για το ανήλικο δηλ. αν οι εν γένει παροχές του τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ( ασφαλιστικού φορέα του καταγγέλλοντα γονέα) υπερείχαν εκείνων του τ. ΙΚΑ του e-ΕΦΚΑ (ασφαλιστικού φορέα του άλλου γονέα).
Δεδομένης της πρόσφατης αλλαγής του οικογενειακού δικαίου (ν. 4800/2021), όπου η κοινή και ισομερής άσκηση της γονικής μέριμνας/ επιμέλειας του προσώπου των ανηλίκων τέκνων αποτελεί τον κανόνα και η διαφορετική ρύθμισή της παρέκκλιση από την από κοινού άσκησή της, οι εφαρμοζόμενες διατάξεις για τη μεταβολή ασφαλιστικής ικανότητας ανήλικου τέκνου, στο οποίο ασκείται από κοινού επιμέλεια θα πρέπει να τύχουν ερμηνείας, είτε με ad hoc αποφάσεις σε περίπτωση διαφωνίας των από κοινού ασκούντων την επιμέλεια γονέων των ανηλίκων, είτε με σχετική/κές γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Κατόπιν των ανωτέρω στον ελεγχόμενο φορέα προτάθηκαν τα ακόλουθα:
Nα επανεξετάσει την ορθότητα της μεταβολής της ασφαλιστικής ικανότητας του ανήλικου τέκνου του καταγγέλλοντα, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα πραγματικά περιστατικά της κρινόμενης υπόθεσης, όσο και το εφαρμοστέο νομοθετικό πλαίσιο.
Nα μεριμνήσει άμεσα – ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία προς τούτο- για την εισαγωγή της κρινόμενης υπόθεσης προς γνωμοδότηση στο ΝΣΚ, παραθέτοντας πλήρη εξιστόρηση των πραγματικών περιστατικών, καθώς και των προβληματισμών της για την έννοια, το περιεχόμενο και την συνδυαστική ερμηνεία των εφαρμοστέων διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας.
Μέχρι την έκδοση της ανωτέρω γνωμοδότησης προς αποφυγή ερίδων για τη μεταβολή της ασφαλιστικής ικανότητας των ανηλίκων τέκνων, επί των οποίων θα ασκείται κοινή επιμέλεια και από τους δυο γονείς, η ελεγχόμενη υπηρεσία να ζητά την έγγραφη συναίνεση του γονέα από τη μερίδα του οποίου διαγράφεται ως έμμεσα προστατευόμενο μέλος το ανήλικο τέκνο.
Μετά την έκδοση της ανωτέρω γνωμοδότησης, να εκδοθεί από τα αρμόδια όργανα του φορέα εγκύκλιος στην οποία θα ορίζονται τα απαιτούμενα σύμφωνα με το νόμο, δικαιολογητικά προκειμένου οι κατά τόπους υπηρεσίες του φορέα να μεταβάλλουν την ασφαλιστική ικανότητα των ανήλικων τέκνων επί των οποίων ασκείται κοινή επιμέλεια, με δικαστική απόφαση, σύννομα και κατά τρόπο που εξυπηρετεί τα συμφέροντα τους.
