Η άνοια θεωρητικά μπορεί να χτυπήσει τον οποιοδήποτε. Υπάρχουν βέβαια κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο. Και τώρα Βρετανοί επιστήμονες εντόπισαν έναν ακόμα. Όπως φάνηκε μετά από μελέτη, οι γυναίκες με μεγαλύτερη αναπαραγωγική διάρκεια ζωής ή όσες έχουν κάνει πολλά παιδιά, είναι περισσότερο εκτεθειμένες στα οιστρογόνα. Και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο υγιή εγκέφαλο.
Αυτό φαίνεται να σχετίζεται σύμφωνα με τους ειδικούς, με χαμηλότερο κίνδυνο μικροαγγειοπάθειας, η οποία είναι αποτέλεσμα βλάβης στα μικρά αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου και συνδέεται με γνωστική εξασθένηση και άνοια.
Άνοια και οιστρογόνα
Οι ερευνητές εξέτασαν 9.000 γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο που είχαν περάσει την εμμηνόπαυση και ήταν μέσης ηλικίας 64 ετών. Απάντησαν σε λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με την αναπαραγωγική τους υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας της πρώτης περιόδου τους, πότε μπήκαν στην εμμηνόπαυση και πόσες εγκυμοσύνες είχαν.
Υποβλήθηκαν επίσης σε τομογραφίες εγκεφάλου για το ενδεχόμενο βλαβών στα μικρά αγγεία του εγκεφάλου. Στη συνέχεια, οι ερευνητές υπολόγισαν την έκθεσή τους σε ορμόνες κατά τη διάρκεια της ζωής τους προσθέτοντας τον αριθμό των ετών που ήταν έγκυες στη διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ζωής (τον αριθμό των ετών μεταξύ της πρώτης περιόδου τους και της έναρξης της εμμηνόπαυσης).
Από τις 9.000 γυναίκες, η μέση έκθεση σε ορμόνες κατά τη διάρκεια της ζωής ήταν 40 χρόνια. Σύμφωνα με τους αναλυτές, όσες ήταν περισσότερο εκτεθειμένες σε ορμόνες κατά τη διάρκεια της ζωής τους, είχαν λιγότερες περικοιλιακές βλάβες λευκής ουσίας, που αποτελούν δείκτη της νόσου των μικρών αγγείων του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η λήψη από του στόματος αντισυλληπτικών ή η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, δεν φαίνεται να μεταβάλλει την ευεργετική επίδραση της εγκυμοσύνης ή τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής.
Ο συγγραφέας της μελέτης Kevin Whittingstall από το Πανεπιστήμιο του Sherbrooke στο Κεμπέκ του Καναδά, δήλωσε: «Η μελέτη μας υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο του αναπαραγωγικού ιστορικού στη διαμόρφωση του γυναικείου εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της ζωής. Τα ευρήματα τονίζουν την ανάγκη ενσωμάτωσης του αναπαραγωγικού ιστορικού στη διαχείριση της υγείας του εγκεφάλου σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες».
Προηγούμενες μελέτες
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα ποσοστά ορισμένων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της νόσου των μικρών αγγείων του εγκεφάλου, αυξάνονται μετά την εμμηνόπαυση, η οποία συχνά συνδέεται με την απουσία ορμονών.
Μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που είχαν εκτεθεί σε υψηλότερες ποσότητες οιστρογόνων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, είχαν μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας στον εγκέφαλό τους. Η φαιά ουσία είναι ένα σημαντικό μέρος του νευρικού συστήματος, καθώς εμπλέκεται στην αισθητηριακή αντίληψη, όπως η όραση και η ακοή, η μνήμη, η ομιλία και η λήψη αποφάσεων.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Neurology.