Τι ακριβώς είναι η ελκώδης κολίτιδα;
Η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn είναι οι δύο κύριες μορφές φλεγμονώδους νόσου του εντέρου. Πυροδοτείται, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα δυσλειτουργεί, προκαλώντας φλεγμονή και έλκη (πληγές) στην εσωτερική επένδυση του παχέος εντέρου.
Ποια είναι τα πιο κοινά συμπτώματα ελκώδους κολίτιδας;
Τα πρώιμα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας συνήθως μπορούν εύκολα να παραβλεφθούν. Μην φοβάστε να μιλήσετε με έναν γιατρό εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες, ακόμα κι αν τα συμπτώματά σας φαίνονται ήπια. Εάν τα συμπτώματα είναι συνεχόμενα και αρχίσουν να γίνονται πιο έντονα, όπως επίμονος πόνος στην κοιλιά ή ακούσια απώλεια βάρους, θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική θεραπεία το συντομότερο δυνατό.
- Αιματηρή διάρροια
Πρόκειται για το πιο κοινό σύμπτωμα ελκώδους κολίτιδας. Ακόμα και αν δεν πρόκειται για ελκώδη κολίτιδα, σας πληροφορεί ότι δεν πάει καλά και ότι πρέπει να προγραμματίσετε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας. Στην περίπτωση της ελκώδους κολίτιδας, το αίμα προέρχεται από τα έλκη. Είναι, επίσης, πιθανό να υπάρχει και βλέννα.
2. Κοιλιακός πόνος και κράμπες
Αυτό είναι ένα άλλο αρκετά κοινό σύμπτωμα και δεν οφείλεται στα έλκη. Αντίθετα, είναι ένας συνδυασμός κοιλιακής κράμπας και διαστολής του εντέρου, που συμβαίνει λόγω της φλεγμονής στα έντερα.
3. Πόνος στο ορθό
Ο πόνος στο ορθό σας (το τμήμα του παχέος εντέρου ακριβώς πριν από τον πρωκτό σας) είναι ένα άλλο δυσάρεστο σύμπτωμα, που μπορεί να αντιμετωπίσετε, καθώς η ελκώδης κολίτιδα ξεκινά από αυτό το τμήμα του εντέρου σας. Εάν τα συμπτώματά σας επηρεάζουν μόνο αυτήν την περιοχή και δεν εξελίσσονται, τότε είναι πιθανό να πρόκειται για ελκώδη πρωκτίτιδα.
4. Η επιθυμία για κένωση
Έχετε την ανάγκη να τρέξετε στην τουαλέτα, χωρίς να χρειάζεται στην πραγματικότητα να κάνετε κενώσεις. Όσον αφορά το πόσες κενώσεις του εντέρου θεωρούνται «φυσιολογικές», ποικίλλει. Μπορεί να έχετε λιγότερες από τέσσερις κενώσεις την ημέρα (θεωρείται ήπιο σύμπτωμα) και άλλοι μπορεί να έχουν περισσότερες από έξι κενώσεις με αίμα τις περισσότερες φορές (αυτό θεωρείται σοβαρό). Σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να έχετε 10 αιματηρές κενώσεις την ημέρα.
5. Απώλεια βάρους και υποσιτισμός
Η σοβαρή διάρροια και η απώλεια αίματος μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση ή έλλειψη σιδήρου, ενώ ο κοιλιακός πόνος και η ναυτία μπορεί να σας κάνουν να χάσετε την όρεξή σας. Ορισμένοι ασθενείς αποφεύγουν να τρώνε κατά καιρούς, για να περιορίσουν τις κενώσεις. Ωστόσο, αυτή η πρακτική καταφέρνει απλώς να αποδυναμώσει περαιτέρω το ανοσοποιητικό σας και σας οδηγεί σε απώλεια βάρους.
6. Αφυδάτωση
Η αφυδάτωση είναι ανησυχητική, εάν έχετε σοβαρή διάρροια, διότι το σώμα σας χάνει πολλά υγρά μαζί με θρεπτικά συστατικά και ηλεκτρολύτες, όπως νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο. Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε ζάλη, κόπωση και πονοκέφαλο.
7. Πόνος στις αρθρώσεις
Μερικές φορές οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα ελκώδους κολίτιδας εκτός του εντέρου, τα οποία ονομάζονται εξωεντερικές επιπλοκές. Η αρθρίτιδα είναι στην πραγματικότητα η πιο συχνή, που εμφανίζεται σε έως και 30% των ατόμων με ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ). Αυτές οι επιπλοκές εμφανίζονται λόγω του ανενεργού ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο στη συνέχεια προκαλεί φλεγμονή σε περιοχές έξω από τα έντερα.
8. Δερματικά προβλήματα
Ο δεύτερος πιο κοινός τύπος εξωεντερικής επιπλοκής είναι οι δερματικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των εξανθημάτων και άλλων δερματικών προβλημάτων, όπως τα έλκη στο δέρμα. Αυτά επηρεάζουν έως και το 20% των ατόμων με ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου.
9. Προβλήματα με τα μάτια
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2015 που δημοσιεύτηκε στο Scientific World Journal, όταν η ελκώδης κολίτιδα επηρεάζει τα μάτια, μπορεί να προκαλέσει πόνο και θολή όραση, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης, εάν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί ως φλεγμονή και ερυθρότητα στο λευκό του ματιού, που δεν προκαλεί απώλεια όρασης.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn;
Τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn είναι παρόμοια, όπως διάρροια, κοιλιακό άλγος και αιμορραγία από το ορθό. Η μεγαλύτερη διαφορά συνίσταται στη θέση της ενεργού φλεγμονής. Δεδομένου ότι η νόσος του Crohn μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στον γαστρεντερικό σωλήνα, μπορεί να αντιμετωπίσετε, για παράδειγμα φλεγμονή του λεπτού εντέρου. Αυτό δεν συμβαίνει στην ελκώδη κολίτιδα. Μια άλλη διαφορά είναι ότι η νόσος του Crohn δεν σταματά στην επένδυση του εντέρου, αλλά δύναται να επηρεάσει ολόκληρο το πάχος του τοιχώματος του εντέρου.
Πώς γίνετε η διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας;
Πρέπει να σημειώσουμε, ότι οι πιο σοβαρές περιπτώσεις ελκώδους κολίτιδας διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου και άλλες σοβαρές παθήσεις υγείας, όπως ηπατική νόσο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να απευθυνθείτε στο γιατρό σας, εάν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα.
Ωστόσο, η διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς άλλες παθήσεις μιμούνται τα συμπτώματα της. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία εξέταση, που να διακρίνει 100% μεταξύ των δύο. Για τη διάγνωση οι γιατροί βασίζονται στο ιστορικό του ασθενούς και σε εξετάσεις, όπως η ακτινογραφία, η ενδοσκόπηση εντέρου και η κολονοσκόπηση. Η τελευταία είναι ένας από τους πιο αξιόπιστους τρόπους για τον εντοπισμό της ΙΦΝΕ και στη συνέχεια για τη διάκριση μεταξύ της νόσου του Crohn και της ελκώδους κολίτιδας.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για την ελκώδη κολίτιδα;
Ανάλογα με το σημείο και τη σοβαρότητα της περίπτωσης, υπάρχουν διαφορετικές θεραπείες που μπορούν να σας βοηθήσουν να νιώσετε καλύτερα. Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει οριστική φαρμακευτική θεραπεία. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα κορτικοστεροειδή (αντιφλεγμονώδη φάρμακα) ήταν η κύρια μορφή ιατρικής θεραπείας για την ΙΦΝΕ, αλλά μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις όταν χρησιμοποιούνται μακροπρόθεσμα. Με περισσότερη έρευνα, ανακαλύφθηκαν επιλογές, όπως τα ανοσοκατασταλτικά και κάποιοι βιολογικοί παράγοντες. Εάν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματική, η χειρουργική επέμβαση (κολεκτομή), κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρο το παχύ έντερο εξαλείφει την ελκώδη κολίτιδα εξ ολοκλήρου.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
