Αν υπάρχει κάτι κοινό, που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ΣΔτ1), είναι ότι αγωνίζονται για έναν καλό και ξεκούραστο ύπνο. Μελέτες δείχνουν ότι οι διαταραχές του ύπνου είναι πολύ συχνές με οποιοδήποτε είδος διαβήτη και ειδικότερα στον ΣΔτ1, ο ύπνος μπορεί να διαταραχθεί ως αποτέλεσμα τόσο της συμπεριφοράς όσο και των φυσιολογικών πτυχών της νόσου και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εξέλιξη της, προκαλόντας την ανάπτυξη επιπλοκών.
Ας μιλήσουμε για το πώς ο ΣΔτ1 επηρεάζει τον ύπνο και τι μπορείτε να κάνετε, για να βελτιώσετε την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου σας.
Διαταραχές ύπνου που επηρεάζουν τα άτομα με ΣΔτ1
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με ΣΔτ1 παρουσίασαν υποκειμενική κακή ποιότητα ύπνου το 35% του χρόνου, σε σύγκριση με το 20% του χρόνου για τα άτομα χωρίς ΣΔτ1.
Οι διαταραχές ύπνου, που συνήθως σχετίζονται, με το ΣΔτ1 περιλαμβάνουν:
- Νυκτουρία, μια κατάσταση, όπου ξυπνάτε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της νύχτας λόγω της ανάγκης να ουρήσετε. Αυτό είναι κοινό σε άτομα με ΣΔτ1 λόγω της υπεργλυκαιμίας (υπερβολικά υψηλό σάκχαρο στο αίμα), η οποία προκαλεί συχνουρία.
- Αποφρακτική άπνοια ύπνου και διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο, που εμφανίζονται, όταν οι μύες που υποστηρίζουν τους μαλακούς ιστούς στο λαιμό σας χαλαρώνουν προσωρινά. Όταν συμβεί αυτό, ο αεραγωγός σας μπορεί να στενέψει ή ακόμα και να κλείσει, με αποτέλεσμα η αναπνοή να διακόπτεται στιγμιαία.
- Κεντρική άπνοια ύπνου, μια άλλη μορφή υπνικής άπνοιας στην οποία σταματάτε για λίγο να αναπνέετε κατά τη διάρκεια του ύπνου, διότι ο εγκέφαλος «ξεχνά» να δώσει σήμα στους μύες για την αναπνοή.
- Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, στο οποίο ακούσια τράνταγμα και κράμπες στα πόδια διαταράσσουν τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα του ύπνου. Οι ενήλικες με διαβήτη έχουν υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης αυτού του συνδρόμου από το ευρύ κοινό.
- Γενικές διαταραχές ύπνου και κακή ποιότητα ύπνου. Σε μια έρευνα του 2020, τα παιδιά με ΣΔτ1 ανέφεραν πολύ υψηλότερα επίπεδα διαταραχών ύπνου από τα παιδιά χωρίς ΣΔτ1. Σε μια άλλη μελέτη, οι ενήλικες με ΣΔτ1 μεταξύ 30 και 40 ετών ανέφεραν ότι η ποιότητα του ύπνου τους ήταν χειρότερη από αυτούς που δεν είχαν ΣΔτ1, με βάση έξι κριτήρια για την ποιότητα ζωής.
Αυτές οι καταστάσεις συμβάλλουν όχι μόνο στην αϋπνία αλλά και στην υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, η οποία έχει αρνητικές επιπτώσεις στη διαχείριση του διαβήτη και στη συνολική ποιότητα ζωής. Όταν δεν κοιμάστε αρκετά, πιθανότατα θα χρειαστείτε περισσότερη ινσουλίνη (λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη από τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης), για να ελέγξετε τα σάκχαρα στο αίμα. Το σώμα σας θα είναι φυσικά πιο πεινασμένο, όταν τα ορμονικά επίπεδα λεπτίνης σας είναι εκτός ισορροπίας, γεγονός που κάνει πιο δύσκολο το φαγητό, τη διαχείριση των γευμάτων και την καταμέτρηση των υδατανθράκων.
Ακόμη χειρότερα, θα είστε πιο κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάτι που επηρεάζει όχι μόνο τις σχολικές ή εργασιακές σας επιδόσεις, αλλά μπορεί να σας είναι πιο δύσκολο να έχετε την ενέργεια να ασκηθείτε, να μαγειρέψετε και γενικά να φροντίσετε καλά τον εαυτό σας. Όλα αυτά μπορούν να κάνουν τη διαχείριση του διαβήτη τρομερά δύσκολη.
Πώς να κοιμηθείτε καλύτερα (και περισσότερο!).
Ευτυχώς, ο ύπνος είναι ένα επιλύσιμο πρόβλημα, καθώς υπάρχουν διάφορες στρατηγικές για τη βελτίωσή του, χωρίς κανένα κόστος. Σίγουρα, η δημιουργία καλών συνηθειών ύπνου θα χρειαστεί χρόνο, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι ευεργετικό για τη συνολική σας υγεία.
Παρακάτω θα βρείτε ορισμένους τρόπους, που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις διαταραχές ύπνου:
- Προσπαθήστε να κάνετε λίγη γυμναστική καθημερινά, ώστε να είστε κουρασμένοι μέχρι το τέλος της ημέρας.
- Αποφύγετε την καφεΐνη (καφές, τσάι) τις απογευματινές και βραδινές ώρες.
- Περιορίστε τα υγρά προς τις βραδινές ώρες, ώστε να μην χρειάζεται να χρησιμοποιείτε την τουαλέτα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Αποφύγετε τον μεσημεριανό ύπνο.
- Προσπαθήστε να διαμορφώσετε μια ρουτίνα ύπνου, πηγαίνοντας για ύπνο και ξυπνώντας την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα.
- Ελέγξτε το σάκχαρό σας αμέσως πριν τον ύπνο και βεβαιωθείτε ότι είναι σε ασφαλές εύρος για εσάς.
- Χαμηλώστε τον θερμοστάτη σας περίπου στους 18°C.
- Κάντε ένα ζεστό μπάνιο πριν τον ύπνο.
- Κρατήστε όλα τα κατοικίδια μακριά από την κρεβατοκάμαρά σας, και ιδιαίτερα μακριά από το κρεβάτι σας.
- Περιορίστε τις οθόνες την ώρα του ύπνου.
- Επιλέξτε τροφές, που περιέχουν μελατονίνη, όπως κεράσια, πλιγούρι βρώμης, ρόδι, σταφύλια ή καρύδια.
- Δημιουργήστε μια βραδινή ρουτίνα, που θα σας χαλαρώσει, κάνοντας λίγο διαλογισμό, γιόγκα ή διαβάζοντας ένα βιβλίο.
Εάν αυτές οι τακτικές δεν λειτουργούν για εσάς, συνεργαστείτε με το γιατρό σας, ώστε να σας προτείνει εναλλακτικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας του ύπνου σας.
Συμπέρασμα
Τα άτομα με διαβήτη είναι πιο επιρρεπή σε διαταραχές ύπνου από αυτά, που ζουν χωρίς την πάθηση. Μακροπρόθεσμα, ο χρόνιος κακός ύπνος μπορεί να οδηγήσει σε πολλά άλλα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων κινδύνων παχυσαρκίας, καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και ακόμη και πρόωρου θανάτου.
Αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται στον πληθυσμό με ΣΔτ1, καθώς οι διαταραχές ύπνου οδηγούν σε αντίσταση στην ινσουλίνη, χαμηλότερη ανοσοποιητική λειτουργία, αυξημένη πείνα, χειρότερη λήψη αποφάσεων και αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολότερη διαχείριση του διαβήτη συνολικά.
Εάν ο ΣΔτ1 παρεμβαίνει στην ικανότητά σας να κοιμάστε καλά, προβείτε σε έναν προληπτικό έλεγχο, προκειμένου να εντοπίσετε και να αντιμετωπίσετε τις διαταραχές. Υπάρχουν βήματα, που μπορείτε, να κάνετε για να βελτιώσετε τον ύπνο και τη συνολική ποιότητα της ζωής σας.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
