Ορισμένα τρόφιμα τα έχουμε ως απαγορευτικά γιατί τα θεωρούμε ανθυγιεινά. Κι όμως θα μπορούσαμε να τα εντάξουμε στην διατροφή μας. Ποια είναι αυτά; Αυγά, πατάτες, καφές. Όχι μόνο αυτό αλλά όλο και περισσότερο ειδικοί μας παροτρύνουν να μην τα αποφεύγουμε.
Οι συμβουλές διατροφής αλλάζουν συνεχώς, γεγονός που μπορεί να μπερδεύει τους καταναλωτές. Το NBC News ρώτησε εννέα ειδικούς σε θέματα υγείας ποια είναι τα τρόφιμα εκείνα που κατηγορούνται χωρίς λόγο. Ακολουθούν μερικά από τα στοιχεία που απαρίθμησαν και τα οφέλη που μπορεί να χάσουν οι άνθρωποι εάν τα βγάλουν εντελώς από τη διατροφή τους.
Τα αυγά είναι γεμάτα πρωτεΐνη για την διατροφή
Τα αυγά έχουν δαιμονοποιηθεί επειδή έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε διατροφική χοληστερόλη, που οι ειδικοί στον τομέα της υγείας πίστευαν κάποτε ότι θα μπορούσε να συνεισφέρει σε καρδιακές παθήσεις, λέει η Maya Vadiveloo, αναπληρώτρια καθηγήτρια Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Ρόουντ Άιλαντ. Η επιστήμη, όμως, έχει δείξει ότι αυτό δεν ισχύει, αποδεικνύοντας ότι η χοληστερόλη στα τρόφιμα και η χοληστερόλη του αίματος επηρεάζουν διαφορετικά την υγεία της καρδιάς.
Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, όπως το κόκκινο κρέας, τα τηγανητά και τα λιπαρά γαλακτοκομικά, μπορεί να αυξήσει τον τύπο χοληστερόλης στο αίμα που αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC). Αλλά η κατανάλωση τροφίμων με χοληστερόλη, όπως είναι τα αυγά και τα οστρακοειδή, έχει μικρή συσχέτιση με την υψηλή χοληστερόλη στο αίμα ή τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.
Παρ’ όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να κοιτάζουν τα αυγά με… στραβό μάτι. Σύμφωνα με τη Vadiveloo, αυτό θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε άλλα τρόφιμα με τα οποία συνδυάζονται συχνά.
«Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται τα αυγά, σκέφτονται επίσης το μπέικον και τις τηγανητές πατάτες», λέει, προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και κορεσμένα λιπαρά. Αλλά από μόνα τους, τα αυγά είναι θρεπτικά, προσθέτει.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, οι άνθρωποι μπορούν να απολαμβάνουν ένα ή δύο αυγά κάθε μέρα ως πηγή πρωτεΐνης υψηλής ποιότητας. Κάθε αυγό περιέχει περίπου 6 γραμμάρια.
Τα αυγά είναι επίσης πηγή βιταμίνης D και χολίνης, μιας θρεπτικής ουσίας που παίζει ρόλο στον μεταβολισμό, στη μνήμη και στον έλεγχο των μυών.
Πατάτες: Απλά μην τις τηγανίζετε
Δεν είναι μυστικό ότι ο τρόπος με τον οποίο μαγειρεύουμε και καρυκεύουμε ένα φαγητό επηρεάζει το πόσο υγιεινό είναι. Η Caroline Susie, διατροφολόγος και εκπρόσωπος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, λέει ότι οι πατάτες έχουν δαιμονοποιηθεί λόγω των ανθυγιεινών τρόπων παρασκευής τους.
«Οι πατάτες είναι απλά φανταστικές. Αυτό που συμβαίνει είναι, δυστυχώς, ότι τείνουμε να τις χαλάμε με το να μην τρώμε τη φλούδα ή τηγανίζοντας ή ανακατεύοντάς τες με ό,τι βρίσκουμε, όπως βούτυρο και μπέικον», σημειώνει. Οι συνδυασμοί αυτοί προσθέτουν κορεσμένα λιπαρά, τα οποία θα πρέπει να περιορίζονται σε 13 γραμμάρια ή και λιγότερο την ημέρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία.
Μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι η κατανάλωση μεγαλύτερων ποσοτήτων από τηγανιτές πατάτες συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η υψηλή αρτηριακή πίεση. Αλλά οι βραστές, οι ψητές πατάτες και ο πουρές δεν συνδέθηκαν με υψηλότερο κίνδυνο υπέρτασης στην ίδια μελέτη και συσχετίστηκαν ελαφρά μόνο με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.
Η φλούδα της πατάτας είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν την πέψη. Οι πατάτες περιέχουν επίσης βιταμίνη C και κάλιο, πρόσθεσε η Susie.
Η ίδια συμβουλεύει να ψήνουμε, να βράζουμε ή να κάνουμε πουρέ τις πατάτες και να τις καρυκεύουμε με ελαιόλαδο, αλάτι, πιπέρι και μυρωδικά.
Κατεψυγμένο δεν σημαίνει πάντα λιγότερο υγιεινό
Επτά ειδικοί σε θέματα διατροφής διαψεύδουν την κοινή αντίληψη ότι τα κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά είναι λιγότερο υγιεινά από τα φρέσκα.
«Τα κατεψυγμένα λαχανικά και τρόφιμα συλλέγονται στο απόγειο της θρεπτικής τους αξίας και καταψύχονται αμέσως. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις, έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά από τα φρέσκα», λέει η Vadiveloo.
Μερικά φλιτζάνια καφέ δεν κάνουν κακό
Η κακή φήμη του καφέ προέρχεται από την καφεΐνη που περιέχει, η οποία είναι εθιστική και μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα ή άγχος σε μερικούς ανθρώπους σε περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσης.
Ωστόσο, ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων λέει ότι οι άνθρωποι μπορούν να πίνουν έως και τέσσερα με πέντε φλιτζάνια καφέ την ημέρα. Έρευνες δείχνουν ότι ο καφές μπορεί να συμβάλει σε μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, καρδιακής ανεπάρκειας, διαβήτη τύπου 2 ακόμη και θανάτου.
Σύμφωνα με την Vadiveloo, μελέτες δείχνουν ότι ο καφές μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία, επομένως πιστεύει ότι τα οφέλη του καφέ υπερτερούν των πιθανών μειονεκτημάτων της κατανάλωσης καφεΐνης.
Η Alicia Henson, η ειδικός για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του μάστερ Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, λέει ότι η αξία του καφέ για την υγεία -όπως συμβαίνει και με τις πατάτες- εξαρτάται από το τι του προσθέτουμε.
«Αν πηγαίνετε στα Starbucks και πίνετε φραπουτσίνο ή πίνετε καφέ που περιέχει πολλή ζάχαρη και κρέμα, τότε αυτό δεν είναι απαραίτητα μια υγιεινή προσθήκη», τονίζει.
Υδατάνθρακες: Ο τύπος τους κάνει όλη τη διαφορά
Οι ειδικοί λένε ότι οι υδατάνθρακες γενικά θεωρούνται συχνά ανθυγιεινοί. Αλλά είναι λάθος να πιστεύουμε ότι όλοι οι υδατάνθρακες είναι ίδιοι.
«Έχει να κάνει με την ποιότητα των υδατανθράκων, το πόσο εξευγενισμένοι είναι σε σχέση με τα δημητριακά ολικής αλέσεως», λέει η παθολόγος και ειδική σε θέματα διατροφής Δρ Linda Shiue.
Τα επεξεργασμένα δημητριακά, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή επεξεργασμένων τροφίμων όπως το λευκό ψωμί, τα κράκερ και τα αρτοσκευάσματα, δεν έχουν τις φυτικές ίνες και τα θρεπτικά συστατικά που κάνουν τα δημητριακά ολικής άλεσης υγιεινά, τονίζει, όπως ο σίδηρος και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αλλά η κινόα, το farro και το καστανό ρύζι, για παράδειγμα, περιέχουν πρωτεΐνες, μαγνήσιο, σίδηρο και φυτικές ίνες, που μας κάνουν να νιώθουμε χορτάτοι.
Η Δρ Melina Jampolis, ειδική σε θέματα διατροφής με ιδιωτικό ιατρείο στο Λος Άντζελες, λέει ότι πολλές φορές συνιστά στους ασθενείς ως σνακ ένα συγκεκριμένο δημητριακό ολικής άλεσης προς μεγάλη τους έκπληξη: τα ποπ κορν.
Πολλοί άνθρωποι συνδέουν τα ποπ κορν με την εκδοχή στην οποία τα τρώμε στο σινεμά, γεμάτα αλάτι, βούτυρο και ενίοτε ζάχαρη, συχνά συνοδεία ενός μεγάλου αναψυκτικού. Αλλά όταν ετοιμάζετε ποπ κορν στο σπίτι μόνο με ελαιόλαδο και μπαχαρικά, λέει, το συγκεκριμένο σνακ με τις φυτικές ίνες που περιέχει μπορεί να αποτελεί μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι τα ποπ κορν περιέχουν φαινολικά οξέα, ένα είδος αντιοξειδωτικού.
Σύμφωνα με την ίδια, οι άνθρωποι δεν πρέπει να επικεντρώνονται στην αποφυγή κάποιου φαγητού. Αντίθετα, είναι καλύτερο να καλλιεργούν ένα μοτίβο υγιεινής διατροφής που δίνει προτεραιότητα στα πλήρη τρόφιμα έναντι υπερεπεξεργασμένων προϊόντων με πρόσθετη ζάχαρη.
