Καθώς, η μετάλλαξη Όμικρον εξαπλώνεται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο, οι ερευνητές αγωνίζονται να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της νέας παραλλαγής. Μέχρι στιγμής, οι μελέτες δείχνουν ότι ο πλήρης εμβολιασμός συν την αναμνηστική δόση παρέχουν ισχυρότερη προστασία έναντι της μετάλλαξης Όμικρον.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι περισσότερες από αυτές είναι εργαστηριακές μελέτες και μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την απόδοση των εμβολίων στον πραγματικό κόσμο.
Όμικρον vs Δέλτα: Τα εμβόλια φαίνονται λιγότερο αποτελεσματικά
Οι πρώτες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά της λοίμωξης από την Όμικρον είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σύγκριση με την παραλλαγή Δέλτα. Μια έκθεση του Imperial College του Λονδίνου έδειξε ότι ο κίνδυνος επαναμόλυνσης από την Όμικρον ήταν 5,4 φορές μεγαλύτερος από την παραλλαγή Δέλτα.
Ωστόσο, η μελέτη αυτή υποδηλώνει πως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Όμικρον προκαλεί πιο βαριά νόσηση από τη Δέλτα, παρά το γεγονός ότι οι περιπτώσεις νοσηλείας παραμένουν σχετικά χαμηλές προς το παρόν.
Εμβόλιο Pfizer vs Όμικρον
Λίγες πραγματικές μελέτες μέχρι στιγμής έχουν καταφέρει να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Pfizer-BioNTech και ορισμένες εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι η ενισχυτική τρίτη δόση αυξάνει σημαντικά την παραγωγή αντισωμάτων.
Μια μελέτη, που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ανέφερε ότι δύο δόσεις των εμβολίων AstraZeneca ή Pfizer-BioNTech προσέφεραν μικρή προστασία έναντι της μόλυνσης από την παραλλαγή Όμικρον. Ωστόσο, μια μελέτη από τη Νότια Αφρική διαπίστωσε ότι δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer-BioNTech παρείχαν 70% προστασία από τη νοσηλεία και 33% προστασία από μόλυνση. Αυτό ήταν μια πτώση από περίπου 93% και 80%, αντίστοιχα, για την παραλλαγή Δέλτα.
Η Δρ. Μόνικα Γκάντι, ειδικός μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Φρανσίσκο, εξήγησε ότι, παρόλο που αυτές οι εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι τα αντισώματα (η κύρια γραμμή άμυνας του οργανισμού ενάντια στον κορωνοϊό) μπορεί να εξασθενήσουν με την πάροδο του χρόνου ή να επηρεαστούν από μεταλλάξεις, τα εμβόλια μπόρεσαν να δημιουργήσουν άλλους τύπους ανοσοκυττάρων για την καταπολέμηση της μόλυνσης. Γνωρίζουμε τώρα ότι τα Τ κύτταρα από τα εμβόλια εξακολουθούν να λειτουργούν κατά της Όμικρον και τα Β κύτταρα, που δημιουργούνται από τα εμβόλια, προσαρμόζουν τα νέα αντισώματα, που παράγουν, για να λειτουργήσουν ενάντια σε μεταλλάξεις.
Pfizer booster vs Omicron
Πρώιμες αναλύσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο καταδεικνύουν ότι οι ενισχυτικές δόσεις έχουν μέτρια έως υψηλή αποτελεσματικότητα κατά της λοίμωξης, προσφέροντας προστασία 70 έως 75% τις πρώτες εβδομάδες, μετά τον εμβολιασμό. Δύο εβδομάδες μετά την αναμνηστική δόση Pfizer-BioNTech, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου για τα άτομα, που έλαβαν το εμβόλιο AstraZeneca, αυξήθηκε σε περίπου 71% και σε περίπου 76% για εκείνους, που αρχικά έκαναν το εμβόλιο Pfizer-BioNTech.
Όσον αφορά τη σοβαρή νόσηση, η μελέτη του Imperial College του Λονδίνου διαπίστωσε ότι το εμβόλιο Pfizer-BioNTech με αναμνηστική δόση ήταν περίπου 85,9% αποτελεσματικό κατά της Όμικρον, σε σύγκριση με περίπου 97% κατά της Δέλτα.
Εμβόλιο Moderna vs Όμικρον
Καμία μελέτη δεν προσφέρει οριστικές εκτιμήσεις για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Moderna έναντι της μετάλλαξης Όμικρον, αν και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να είναι παρόμοιο με το εμβόλιο της Pfizer-BioNTech. Μια προκαταρκτική μελέτη δειγμάτων αίματος από 30 άτομα, που είχαν λάβει δύο δόσεις του εμβολίου Moderna, έδειξε ότι τα αντισώματά τους ήταν τουλάχιστον περίπου 50 φορές λιγότερο αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση της Όμικρον.
Με μια ενισχυτική δόση 50 μικρογραμμαρίων, ωστόσο, τα αντισώματα αυξήθηκαν 37 φορές. Από την άλλη πλευρά, μια ενισχυτική δόση 100 μικρογραμμαρίων (ποσότητα που χορηγείται σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα ως τρίτη κύρια δόση) αύξησε τα επίπεδα αντισωμάτων πάνω από 80 φορές. Τέλος, μια ανάλυση του UKHSA σχεδόν 200.000 περιπτώσεων έδειξε ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου τριών δόσεων προσέφερε 88% προστασία έναντι της νοσηλείας με τα εμβόλια Moderna ή Pfizer-BioNTech.
Εμβόλιο Johnson & Johnson vs Όμικρον
Μια ομάδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) τον Δεκέμβριο του 2020 συνέστησε στους ανθρώπους να κάνουν το εμβόλιο Pfizer-BioNTech ή Moderna έναντι του εμβολίου Johnson & Johnson λόγω του σπάνιου κινδύνου θρόμβων αίματος.
Επιπλέον, δεδομένα από τη Νότια Αφρική έδειξαν ότι το εμβόλιο J&J δεν παρήγαγε σχεδόν καθόλου αντισώματα κατά της Όμικρον σε εργαστηριακά πειράματα. «Όσοι έχουν λάβει μόλις μία δόση J&J, θα πρέπει να κάνουν μια αναμνηστική δόση», τόνισε ο Schaffner, σχολιάζοντας τα τελευταία δεδομένα.
Αν και δεν αποτελεί ακόμη επίσημη σύσταση, η ανάμειξη εμβολίων έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ανοσογονικότητα, γι’ αυτό οι γιατροί συμβουλεύουν οι ενισχυτικές δόσεις για το J&J να είναι Moderna ή Pfizer-BioNTech. «Όσοι έκαναν το εμβόλιο J&J θα λάβουν πολύ υψηλότερο επίπεδο αντισωμάτων με ενισχυτική δόση εμβολίου mRNA», εξήγησε ο Δρ. Schaffner.
Βασικά συμπεράσματα
Μέχρι τώρα μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα, που είναι πλήρως εμβολιασμένα και με αναμνηστική δόση, διατηρούν το υψηλότερο επίπεδο προστασίας από σοβαρή νόσηση και νοσηλεία έναντι της μετάλλαξης Όμικρον. Ωστόσο, η μετάλλαξη Όμικρον μπορεί να αποφύγει την προστασία των εμβολίων σε κάποιο βαθμό, ειδικά σε όσους δεν έχουν λάβει αναμνηστική δόση.
Αυτό μεταφράζεται σε νέες λοιμώξεις, οι οποίες μπορεί να είναι ήπιες ή πιο σοβαρές σε όσους έχουν μεταμοσχεύσεις οργάνων, είναι ανοσοκατεσταλμένοι ή βρίσκονται σε χημειοθεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ενισχυτικές δόσεις μπορούν να αποκαταστήσουν την προστασία, ακόμη και έναντι της μόλυνσης.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
