Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) συχνά συγχέεται με τη μη φλεγμονώδη κατάσταση το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Αν και οι δύο διαταραχές έχουν παρόμοια ονομασία και ορισμένα κοινά συμπτώματα, εντοπίζονται ανάμεσά του και βασικές διαφορές.
Βασικά χαρακτηριστικά του IBD και του IBS
Η IBD και το IBS είναι σαφώς διαφορετικές παθήσεις. Ωστόσο, ένα άτομο που έχει διαγνωστεί με την μία μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα της άλλης. Είναι, επίσης, σημαντικό να γνωρίζετε ότι μπορείτε να έχετε και τις δύο παθήσεις ταυτόχρονα. Και οι δύο θεωρούνται χρόνιες παθήσεις και φαίνεται να έχουν γενετικά αίτια.
Συμπτώματα: IBS vs. IBD
Πολλά από τα συμπτώματα για αυτές τις καταστάσεις αλληλεπικαλύπτονται, γεγονός που μερικές φορές καθιστά τη διάγνωση περίπλοκη. Το IBS χαρακτηρίζεται από έναν συνδυασμό:
- κοιλιακού άλγους
- δυσκοιλιότητας και πρηξίματος
- διάρροιας
- ξαφνικώς κινήσεων του εντέρου
- βακτηριακής υπερανάπτυξης στο λεπτό έντερο
- αισθήματος ατελούς εκκένωσης
Η IBD μπορεί να προκαλέσει τα ίδια συμπτώματα με το IBS, καθώς και φλεγμονή στα μάτια, υπερβολική κόπωση, εντερικές ουλές, πόνο στις αρθρώσεις, υποσιτισμό, αιμορραγία από το ορθό και απώλεια βάρους.
Πού εντοπίζεται ο πόνος στο IBS και τη IBD;
Ο κοιλιακός πόνος είναι ένα κοινό σύμπτωμα τόσο του IBS όσο και της IBD. Η IBD μπορεί να προκαλέσεις πόνο και σε άλλα μέρη του σώματός σας.
Πόνος IBS
Η έρευνα δείχνει ότι 3 στα 4 άτομα με IBS αναφέρουν είτε συνεχή είτε συχνό κοιλιακό άλγος. Οι τύποι και οι θέσεις του πόνου IBS περιλαμβάνουν συχνά:
- πόνο στο πάνω μέρος της κοιλιάς που μπορεί να επιδεινωθεί μετά το φαγητό και συχνά συνοδεύεται από φούσκωμα
- πόνο επικεντρώνεται στην περιοχή της κοιλιάς και συχνά γίνεται αισθητός ως κράμπα
- πόνο στην κάτω κοιλιακή χώρα που συνήθως μειώνεται μετά από μια κίνηση του εντέρου.
Πόνος IBD
Το Ίδρυμα Crohn’s & Colitis υπολογίζει ότι το 50% έως 70% των ατόμων με IBD αναφέρουν γαστρεντερικό πόνο, όταν άρχισαν συμπτώματα. Ακόμα, οι άνθρωποι αναφέρουν πόνο και σε άλλα μέρη του σώματος, όπως πόνο στις αρθρώσεις, ευαισθησία στο δέρμα, δυσφορία στα μάτια, στοματικές πληγές και πόνο γύρω από το ορθό.
Αιτίες: IBS vs. IBD
Τα ακριβή αίτια του IBS και της IBD εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο κλινικής μελέτης. Η γενετική και το οικογενειακό ιστορικό πιστεύεται ότι παίζουν ρόλο και στα δύο.
IBS
Η αιτία του IBS δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα, αλλά οι ακόλουθες καταστάσεις πιστεύεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο:
- βακτηριακές λοιμώξεις στα έντερα ή στο κόλον
- τροφικές δυσανεξίες και ευαισθησίες
- οικογενειακό ιστορικό IBS
- διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη και το άγχος
IBD
Η ακριβής αιτία της IBD δεν είναι γνωστή. Θεωρείται ότι το κύριο έναυσμα εντοπίζεται στο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι η IBD προκύπτει μέσω ενός συνδυασμού γενεσιολογίας, περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως το άγχος και της μικροχλωρίδας του εντέρου. Κανονικά, το ανοσοποιητικό σύστημα περιορίζει τις επιπτώσεις των επιβλαβών βακτηρίων, των ιών και των περιβαλλοντικών τοξινών. Σε ένα άτομο με IBD, το ανοσοποιητικό σύστημα παραπαίει και αναπτύσσεται φλεγμονή στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Οι ερευνητές πιστεύουν, επίσης, ότι η γενετική παίζει ρόλο στην πρόκληση της IBD. Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό ελκώδους κολίτιδας ή νόσου του Crohn διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν αυτές τις ασθένειες.
Επιπλοκές με IBD και IBS
Τόσο το IBS όσο και η IBD μπορούν να οδηγήσουν σε επιπλοκές, ειδικά εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία. Αυτές οι καταστάσεις επηρεάζουν όχι μόνο το πεπτικό σύστημα αλλά και την ψυχική υγεία.
Επιπλοκές IBS
Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, το IBS μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη ποιότητα ζωής. Μπορεί να χάσετε μέρες εργασίας και να αισθάνεστε απρόθυμοι να εμπλακείτε σε δραστηριότητες από φόβο μήπως προκύψουν πόνος ή ενοχλητικές παρενέργειες σε μια άβολη στιγμή.
Το IBS μπορεί να περιλαμβάνει άλλες επιπλοκές, όπως χρόνια διάρροια, συχνές κενώσεις ή κράμπες που μπορεί να διαταράξουν τις καθημερινές δραστηριότητες και διαταραχές της διάθεσης όπως κατάθλιψη και άγχος.
Επιπλοκές IBD
Τα συμπτώματα της IBD μπορεί να κλιμακωθούν σε παθήσεις που απαιτούν ιατρική φροντίδα. Η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn, οι δύο κύριες μορφές IBD, έχουν διαφορετικές πιθανές επιπλοκές:
- Διάτρητο έντερο, όταν η χρόνια φλεγμονή δημιουργεί μια τρύπα στο έντερο σας
- Ταχεία μεγέθυνση του παχέος εντέρου (τοξικό μεγάκολο)
- Σοβαρή διάρροια
- Αιμορραγία και πόνος από το ορθό
Οι επιπλοκές της νόσου του Crohn μπορεί να περιλαμβάνουν αποστήματα, στενώσεις ή εντερικές αποφράξει, διάτρητο έντερο, συρίγγια (μη φυσιολογικές συνδέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ ιστών ή τμημάτων του σώματος και πρέπει να αντιμετωπιστούν για πιθανή μόλυνση) και δυσαπορρόφηση τροφής. Τέλος, η IBD τείνει να εμφανίζει εξωγαστρεντερικές επιπλοκές στο δέρμα, τα νεφρά ή τις αρθρώσεις.
Θεραπευτικές επιλογές: IBS vs. IBD
Το IBS μπορεί να αντιμετωπιστεί με ορισμένα φάρμακα όπως εντερικά αντισπασμωδικά. Επιπλέον, οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής φαίνεται να βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Αυτές περιλαμβάνουν:
- αποφυγή λιπαρών τροφίμων και καφεϊνούχων ροφημάτων
- πρακτικές χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός και η γιόγκα
- ψυχοθεραπεία για τη μείωση του άγχους
- φυτικά φάρμακα, όπως το τσάι χαμομηλιού
- προβιοτικά
Η θεραπεία της IBD εξαρτάται από τη μορφή που διαγιγνώσκεται. Ο πρωταρχικός στόχος είναι η θεραπεία και η πρόληψη της φλεγμονής που, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να βλάψει τα έντερα. Οι συνήθεις θεραπευτικές επιλογές για την IBD μπορεί να περιλαμβάνουν:
- κορτικοστεροειδή
- αμινοσαλικυλικά
- ανοσοτροποποιητές
- βιολογικούς παράγοντες
- χειρουργική επέμβαση
- διατροφικές αλλαγές που αποφεύγουν τις τροφές που προκαλούν φλεγμονή
Η IBD και το IBS μπορεί να φαίνεται ότι έχουν παρόμοια συμπτώματα, αλλά είναι δύο διαφορετικές παθήσεις με πολύ διαφορετικές απαιτήσεις θεραπείας. Στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, ο στόχος είναι να μειωθεί η φλεγμονή που προκαλεί συμπτώματα. Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, από την άλλη πλευρά, μπορεί να μην θεραπεύεται με φάρμακα, επειδή δεν υπάρχει μια αναγνωρίσιμη σωματική αιτία. Η έρευνα συνεχίζεται σε μια προσπάθεια ανάπτυξης πιο αποτελεσματικών θεραπειών.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
