Η οξυθυμία επηρεάζει τις σχέσεις σας, την ευημερία σας και τα επίπεδα άγχους σας, αφήνοντάς σας αρνητική ενέργεια και πεσμένη διάθεση. Ίσως αναρωτιέστε αν μπορείτε, πραγματικά, να καταπολεμήσετε τον θυμό σας και να εστιάσετε στις σκέψεις σας, προτού μιλήσετε. Υιοθετώντας τις σωστές συνήθειες, μπορείτε να τιθασεύσετε την οξυθυμία σας, καθώς και να αποκτήσετε μεγαλύτερη υπομονή. Έτσι, κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας θα αποφύγετε να πείτε πράγματα, που ενδεχομένως μετανιώσετε αργότερα.
Τι προκαλεί την οξυθυμία;
Οι άνθρωποι αρπάζονται εύκολα για διάφορους λόγους, αλλά πολλοί από αυτούς προέρχονται από την παιδική ηλικία και τις συνήθειες, που σχηματίσατε μεγαλώνοντας. Συνήθως, οι άνθρωποι, που είναι οξύθυμοι και «αρπάζονται εύκολα» δεν είχαν το μοντέλο της ουσιαστικής και μη βίαιης ή ήρεμης επικοινωνίας στα σπίτια τους. Όταν συνομιλείτε με άτομα, που είναι εξίσου οξύθυμα με εσάς, είναι πιο πιθανό να αρχίσετε να υιοθετείτε το ίδιο στυλ επικοινωνίας και την ιδιοσυγκρασία τους. Έτσι, θα είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπίσετε τις διαφωνίες με ψυχραιμία και σεβασμό.
Γενικότερα, η οξυθυμία πηγάζει και συνδέεται με την οργή και την απογοήτευση, η οποία μπορεί γρήγορα να εντείνει την εκάστοτε διαφωνία. Ο θυμός είναι ένα από τα πιο δύσκολα και λιγότερο κοινωνικοποιημένα από τα πέντε βασικά συναισθήματα (χαρά, φόβος, θυμός, λύπη, ντροπή), γιατί συχνά προκύπτει από την ανάγκη να προστατεύουμε τον εαυτό μας ή τους άλλους και δημιουργεί την ανάγκη αποστασιοποίησης και απόδρασης.
Ειδικότερα, οι άνθρωποι αναπτύσσουν οξυθυμία, επειδή έχουν βιώσει αδιαφορία ή άδικη μεταχείριση από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες υιοθέτησαν μια πιο επιθετική συμπεριφορά, προκειμένου να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Συνεπώς, ο θυμός και η επιθετικότητα δημιουργήθηκαν και παγιώθηκαν σε απάντηση της αδιαφορίας, καθώς προσέφεραν στο άτομο μια αίσθηση ασφάλειας.
Πως μπορεί η οξυθυμία να επηρεάσει τις σχέσεις σας;
Σε πιο ήπια μορφή, η οξυθυμία μπορεί να δημιουργήσει μια απόσταση, που είναι επιζήμια για τις διαπροσωπικές ακόμη και τις επαγγελματικές σχέσεις. Στην χειρότερη περίπτωση, μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμη βλάβη σε άτομα και σχέσεις και να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Εάν οι τυχαίες και συχνές εκρήξεις θυμού πολλαπλασιάζονται είναι πιθανό να χρειάζεστε βοήθεια, για να αντιμετωπίσετε κάτι άμεσο ή έμμεσο, που μπορεί να συμβαίνει στη ζωή σας και σας προκαλεί αυτά τα ξεσπάσματα. Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν καλο να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Εξίσου καθοριστική είναι η προσωπική ανάπτυξη και η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, σε συνάρτηση με ένα σύνολο δεξιοτήτων, που μπορούν να διευκολύνουν την απόκτηση διευρυμένης αντίληψης κατά τη διάκρεια μιας διαφωνίας. Η ενσυναίσθηση είναι πιο αποτελεσματική, όταν και τα δύο μέρη επικοινωνούν με συμπόνια τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Και κατευνάζοντας την δική σας νευρικότητα και οξυθυμία, ενθαρρύνετε τους άλλους, αντίστοιχα, να μιλούν και να συμπεριφέρονται με ενσυναίσθηση και σεβασμό. Ακολουθούν τρεις βασικές συμβουλές για την απόκτηση ενσυναίσθησης και τη διαχείριση της οξυθυμίας σας.
- Θέστε όρια για αμοιβαίο σεβασμό
Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε το γεγονός ότι είστε οξύθυμοι και ευερέθιστοι, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις επιπτώσεις στη καθημερινότητά σας. Στη συνέχεια, προσδιορίστε το επίπεδο σεβασμού, που νιώθετε ότι αξίζετε και θα θέλατε να λάβετε από τους άλλους (μη ξεχνάτε ότι ο σεβασμός πρέπει να είναι αμφίδρομος και αμοιβαίος). Έχοντας την προσδοκία του αμοιβαίου σεβασμού θα έχετε μεγαλύτερη επίγνωση της οξυθυμίας και της ευερεθιστότητάς σας, σε στιγμές όπου αυτή προκαλείται.
Τέλος, η αλλαγή των μοτίβων της συμπεριφοράς ξεκινά με τον καθορισμό προσωπικών ορίων γύρω από το πώς συμπεριφέρεστε στους άλλους και αντίστοιχα πως επιτρέπετε να σας φέρονται. Σε αυτό βοηθάει να γράφετε τις σκέψεις σας σε ένα ημερολόγιο, προκειμένου να παρατηρήσετε το τρέχον μοτιβό συμπεριφορά σας και να δημιουργήσετε σταθερά βήματα δράσης με στόχο την καταστολή της επιθετικής σας αντίδρασης. Παρακολουθήστε την πρόοδο σας και σημειώστε τυχόν επιτεύγματα, στα οποία μπορείτε να ανατρέξετε σε περιόδους προβλημάτων και αποτυχιών.
2. Αναπτύξτε την αίσθηση της συμπόνιας σας
Το αντίδοτο στον θυμό είναι η βαθιά κατανόηση και η αποκατάσταση της αίσθησης της ασφάλειας. Κάθε φορά που νιώθετε έτοιμοι να εκραγείτε, κάντε στον εαυτό σας την ερώτηση, «Τι προσπαθεί να προστατεύσει ο θυμός;» και αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε την απάντηση.
Προσπαθήστε να αντιληφθείτε την αιτία πίσω από τον θυμό σας και να ανακαλύψετε τη ρίζα του. Γράψτε το στο ημερολόγιο σας, εάν νιώθετε ότι σας βοηθά. Παίρνοντας οι ίδιοι της ευθύνη του θυμού σας, θα δείξετε συμπόνια σε αυτούς, που μέχρι τώρα νομίζατε ότι τον προκαλούν. Επομένως, πρέπει πρώτα να αλλάξετε οπτική γωνία και έπειτα να αφιερώσετε χρόνο στην άμεση πηγή των προβλημάτων ή των φόβων σας.
3. Μιλήστε στα κοντίνα σας πρόσωπα και εξηγήστε ότι προσπαθείτε να γίνετε καλύτεροι
Μπορεί να νομίζετε ότι δείχνετε αδυναμία όντας ευάλωτοι. Στην πραγματικότητα, όμως, δείχνετε δύναμη, ενσυναίσθηση και περισσότερες δυνατότητες για ανάπτυξη και αποτελέσματα. Μοιραστείτε τους στόχους σας με τους στενούς φίλους και την οικογένειά σας και με όλους εκείνους με τους οποίους αλληλεπιδράτε συχνά ή στους οποίους τείνετε να ξεσπάτε. Εξηγήστε ότι αναγνωρίζετε την οξυθυμία σας και αναλαμβάνετε δράση, για να επικοινωνείτε και να επεξεργάζεστε τα συναισθήματα σας πιο αποτελεσματικά και με σεβασμό, προκειμένου να επιλύετε τις διαφωνίες σας, χωρίς να καταφεύγετε σε βία ή σκληρά λόγια. Με τη σειρά σας, ζητήστε ενσυναίσθηση και υπομονή, που θα σας βοηθήσουν να υιοθετήσετε πιο θετικές δεξιότητες επικοινωνίας.
Όλα τα συναισθήματα αποτελούν μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας και είναι σημαντικό να τα κατανοείτε. Προσπαθήστε απλώς να παρατηρήσετε τα συναισθήματα σας, καθώς προκύπτουν και να τα αναγνωρίσετε, χωρίς επικριτική διάθεση. Σχεδόν αμέσως θα αρχίσετε να αντιλαμβάνεστε τα βαθύτερα συναισθήματα, που κρύβονται κάτω από την οξυθυμία σας.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
