Πολλοί αρχίζουν το άτμισμα θεωρόντας πως είναι λιγότερο επιβλαβές από το κανονικό κάπνισμα. Ισχύει όμως κάτι τέτοιο; Η επιστήμη έχει προσπαθήσει πολλές φορές να δώσει την απάντηση.
Οι συσκευές ατμίσματος δεν περιέχουν καπνό. Δεν βγάζουν πίσσα. Γι’ αυτό πολλοί θεωρούν πως το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ασφαλέστερο από το κανονικό. Όπως επισημαίνουν όμως οι ειδικοί, ενδεχομένως να είναι λιγότερο επιζήμιο, αλλά σίγουρα είναι και αυτό βλαβερό.
Συγκρίνοντας το ηλεκτρονικό με το κανονικό τσιγάρο
Οι υποστηρικτές του ηλεκτρονικού τσιγάρου ισχυρίζονται ότι οι συσκευές μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να κόψουν το κάπνισμα. Αλλά χρειάζονται πολύ περισσότερα στοιχεία για να καθοριστεί εάν είναι όντως ένας αποτελεσματικός τρόπος διακοπής του καπνίσματος. Οι έρευνες, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση, δείχνουν ότι οι χρήστες είναι πιο πιθανό να συνεχίσουν το κάπνισμα μαζί με το άτμισμα, η λεγόμενη «διπλή χρήση».
Σχετικά με την επιβάρυνση της υγείας, είναι αλήθεια πως ο ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν περιλαμβάνει όλες τις τοξικές ουσίες που περιέχει ο καπνός του τσιγάρου. Ωστόσο περιέχει ορισμένες εξίσου επικίνδυνες ουσίες, όπως τη φορμαλδεΰδη, την οξική αλδείνη, τις νιτροζαμίνες, το διακετύλιο (χημική ουσία που συνδέεται με μια σοβαρή πνευμονική νόσο) και άλλες χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο, πτητικές οργανικές ενώσεις και βαρέα μέταλλα όπως το νικέλιο, ο κασσίτερος και ο μόλυβδος.
Υπάρχουν επίσης και πολλές άλλες ουσίες η ασφάλεια των οποίων δεν έχει ακόμη ερευνηθεί σε βάθος. Οι χρήστες αναπνέουν αυτούς τους τοξικούς ρύπους και οι μη χρήστες που βρίσκονται κοντά κινδυνεύουν να εκτεθούν ως παθητικοί χρήστες.
Επίσης τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν και νικοτίνη, η οποία είναι εξαιρετικά εθιστική. Μάλιστα ορισμένοι τύποι ηλεκτρονικών τσιγάρων εκθέτουν τους χρήστες σε ακόμη περισσότερη νικοτίνη από τα παραδοσιακά τσιγάρα.
Τι ισχύει για τα αναπνευστικά νοσήματα
Τόσο το κάπνισμα όσο και το άτμισμα ερεθίζουν τους αεραγωγούς και τους πνεύμονες, γεγονός που μπορεί να συμβάλει σε διάφορες καταστάσεις υγείας σχετικά με το αναπνευστικό όπως άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα.
Πολλοί γνωρίζουν ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, η οποία περιλαμβάνει χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα. Οι ειδικοί είναι λιγότερο σίγουροι για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του ατμίσματος. Ωστόσο, όπως αναφέρει το HealthLine, μία μελέτη του 2020 έδειξε ότι οι σημερινοί χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων έχουν περίπου 40% μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν αναπνευστική πάθηση από εκείνους που δεν χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα ή καπνίζουν.
Καρδιά: Κάπνισμα ή άτμισμα την βλάπτει περισσότερο;
Το κάπνισμα συνδέεται επίσης με την υψηλή αρτηριακή πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και μια γενική επιδείνωση της καρδιαγγειακής λειτουργίας. Αυτοί οι παράγοντες και οι επιβλαβείς χημικές ουσίες στα τσιγάρα, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Σε ανακοίνωσή του το 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι το 20% των θανάτων από καρδιακές παθήσεις συνδέονται με το κάπνισμα.
Οι επιπτώσεις του ατμίσματος στην υγεία της καρδιάς είναι λιγότερο ξεκάθαρες, αλλά αξιόπιστες έρευνες το συσχετίζουν με παρόμοιες αυξήσεις στην αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό. Όπως έχει διαπιστωθεί, τα άτομα που ατμίζουν έχουν σταθερά χειρότερα αποτελέσματα από εκείνα όσων δεν καπνίζουν και δεν ατμίζουν, αλλά ελαφρώς καλύτερα από αυτούς που ανήκουν στην ομάδα των καπνιστών.
Καρκίνο: Άτμισμα ή κάπνισμα αυξάνει περισσότερο τον κίνδυνο;
Τέλος, σχετικά με τον κίνδυνο πρόκλησης καρκίνου, το HealthLine σημειώνει πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν κυκλοφορούν αρκετό καιρό ώστε οι ειδικοί να κατανοήσουν πλήρως τη σχέση μεταξύ της χρήσης τους και του κινδύνου πρόκλησης καρκίνου. Αλλά πολλά προϊόντα περιέχουν, όπως προαναφέρθηκε, μερικές από τις ίδιες καρκινογόνες ουσίες των τσιγάρων.
Εν ολίγοις, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν χαμηλότερα επίπεδα επιβλαβών χημικών ουσιών. Εάν καπνίζετε παραδοσιακά τσιγάρα, το άτμισμα μπορεί να μειώσει την έκθεσή σας σε αυτές τις χημικές ουσίες και ενδεχομένως να μειώσει και τον κίνδυνο καρκίνου. Αλλά εάν δεν καπνίζετε, η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου.
Μια νέα γενιά καπνιστών
Όπως επισημαίνει η Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση, η μεγαλύτερη απειλή των ηλεκτρονικών τσιγάρων για τη δημόσια υγεία μπορεί να είναι η εξής: Η αυξανόμενη δημοτικότητα του ατμίσματος μπορεί να «κανονικοποιήσει» το κάπνισμα, το οποίο έχει μειωθεί εδώ και χρόνια. Η αντιστροφή αυτής της τάσης θα είναι καταστροφική.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα εξελίσσονται πλέον στην πιο κοινή μορφή καπνίσματος στις κατηγορίες των εφήβων και των νέων. Ειδικοί υπογραμμίζουν κάποιους λόγους που μπορεί τα ηλεκτρονικά τσιγάρα να είναι πιο δελεαστικά για τους νέους: Πρώτον πολλοί πιστεύουν ότι δεν είναι τόσο επικίνδυνο για την υγεία τους, δεύτερον το κόστος είναι χαμηλότερο, τρίτον η γεύση και η μυρωδιά του είναι πιο ελκυστική από αυτή του παραδοσιακού τσιγάρου και τέλος δεν υπόκειται στις ίδιες απαγορεύσεις και περιορισμούς με το παραδοσιακό τσιγάρο.
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη μόδα του ατμίσματος, αυξάνουν τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία δεν είναι ακόμη γνωστές σε βάθος, αλλά η επιστήμη δείχνει σαφώς ότι το άτμισμα δεν είναι ούτε ασφαλής ούτε υγιεινή εναλλακτική λύση στο κάπνισμα, με τη χρήση του να είναι ξεκάθαρα επιβλαβής συγκριτικά με την αποχή από το κάπνισμα.
