Το κάπνισμα είναι μια επιβλαβής συνήθεια, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές για την υγεία ακόμα και θάνατο. Όταν ένα άτομο κόψει το κάπνισμα, το σώμα του θα αρχίσει να θεραπεύεται φυσικά και να ανακτά τη ζωτικότητα ενός μη καπνιστή με την πάροδο του χρόνου. Ορισμένες επιπτώσεις, όπως η μειωμένη αρτηριακή πίεση, φαίνονται σχεδόν αμέσως. Άλλα οφέλη, όπως ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα, καρδιακών παθήσεων και πνευμονικών παθήσεων, μειώνονται μετά από χρόνια αποχής. Ωστόσο, κάθε χρόνος μη καπνίσματος μειώνει τους κινδύνους και βελτιώνει τη γενική υγεία!
Μόλις ένα άτομο σταματήσει το κάπνισμα, το σώμα του αρχίζει να ανακάμπτει με τους ακόλουθους τρόπους:
Μετά από 1 ώρα
Σε μόλις 20 λεπτά μετά το κάπνισμα του τελευταίου τσιγάρου, ο καρδιακός ρυθμός πέφτει και επανέρχεται στο φυσιολογικό. Η αρτηριακή πίεση αρχίζει να πέφτει και η κυκλοφορία του αίματος αρχίζει να βελτιώνεται.
Μετά από 12 ώρες
Τα τσιγάρα περιέχουν πολλές γνωστές τοξίνες, συμπεριλαμβανομένου του μονοξειδίου του άνθρακα, ενός αερίου που υπάρχει στον καπνό του τσιγάρου. Αυτό το αέριο μπορεί να είναι επιβλαβές ή θανατηφόρο σε υψηλές δόσεις και εμποδίζει το οξυγόνο να εισέλθει στους πνεύμονες και στο αίμα. Συνεπώς, όταν το εισπνέεται σε μεγάλες δόσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκληθεί ασφυξία από έλλειψη οξυγόνου. Μετά από μόλις 12 ώρες χωρίς τσιγάρο, το σώμα καθαρίζεται από την περίσσεια μονοξειδίου του άνθρακα, που προέρχεται από τα τσιγάρα. Το επίπεδο μονοξειδίου του άνθρακα επιστρέφει στο φυσιολογικό, αυξάνοντας τα επίπεδα οξυγόνου του σώματος.
Μετά από 1 ημέρα
Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου μειώνοντας την καλή χοληστερόλη, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την άσκηση για την υγεία της καρδιάς. Το κάπνισμα αυξάνει, επίσης, την αρτηριακή πίεση, τον κίνδυνο θρομβώσεων και τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Σε μόλις 1 ημέρα μετά τη διακοπή του καπνίσματος, η αρτηριακή πίεση ενός ατόμου αρχίζει να πέφτει, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακής νόσου από υψηλή αρτηριακή πίεση, που προκαλείται από το κάπνισμα. Σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα, τα επίπεδα οξυγόνου θα έχουν αυξηθεί, καθιστώντας τη σωματική δραστηριότητα και την άσκηση πιο εύκολη.
Μετά από 2 ημέρες
Το κάπνισμα καταστρέφει τις νευρικές απολήξεις, που είναι υπεύθυνες για τις αισθήσεις της όσφρησης και της γεύσης. Σε μόλις 2 ημέρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ένα άτομο μπορεί να παρατηρήσει μια αυξημένη αίσθηση όσφρησης και γεύσης, καθώς αυτά τα νεύρα ξεκινουν να πουλώνονται.
Μετά από 3 ημέρες
3 ημέρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, τα επίπεδα νικοτίνης στο οργανισμό εξαντλούνται. Αν και είναι πιο υγιεινό να μην υπάρχει νικοτίνη στο σώμα, αυτή η αρχική εξάντληση μπορεί να προκαλέσει στερητικό σύνδρομο. Περίπου 3 ημέρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, οι περισσότεροι άνθρωποι θα εμφανίσουν κυκλοθυμία και ευερεθιστότητα, έντονους πονοκεφάλους και λιγούρες, καθώς το σώμα προσπαθεί να αναπροσαρμοστεί.
Μετά από 1 μήνα
Σε μόλις 1 μήνα, η πνευμονική λειτουργία ενός ατόμου αρχίζει να βελτιώνεται. Καθώς οι πνεύμονες επουλώνονται και η ικανότητα των πνευμόνων βελτιώνεται, οι πρώην καπνιστές μπορεί να παρατηρήσουν λιγότερο βήχα και δύσπνοια. Η αντοχή αυξάνεται, με αποτέλεσμα οι καρδιαγγειακές δραστηριότητες, όπως το τρέξιμο, να είναι πιο εύκολες.
Μετά από 1-3 μήνες
Για τους επόμενους αρκετούς μήνες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, η κυκλοφορία του αίματος συνεχίζει να βελτιώνεται.
Μετά από 9 μήνες
Εννέα μήνες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, οι πνεύμονες έχουν επουλωθεί σημαντικά. Οι λεπτές δομές που μοιάζουν με τρίχες μέσα στους πνεύμονες, γνωστές ως βλεφαρίδες, έχουν αποκατασταθεί. Αυτές οι δομές βοηθούν στην ώθηση της βλέννας έξω από τους πνεύμονες και συμβάλλουν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων.
Περίπου αυτή την περίοδο, πολλοί πρώην καπνιστές παρατηρούν μείωση της συχνότητας των πνευμονικών λοιμώξεων, επειδή οι θεραπευμένες βλεφαρίδες λειτουργούν πιο αποτελεσματικά.
Μετά από 1 χρόνο
Ένα χρόνο μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίνδυνος ενός ατόμου για στεφανιαία νόσο μειώνεται κατά 50% και συνεχίζει να μειώνεται με τηνν πάροδο του χρόνου.
Μετά από 5 χρόνια
Τα τσιγάρα περιέχουν πολλές τοξίνες, που προκαλούν στένωση των αρτηριών και των αιμοφόρων αγγείων. Αυτές οι ίδιες τοξίνες αυξάνουν, επίσης, την πιθανότητα ανάπτυξης θρόμβων αίματος. Μετά από 5 χρόνια χωρίς κάπνισμα, το σώμα έχει αυτοθεραπευθεί αρκετά, ώστε οι αρτηρίες και τα αιμοφόρα αγγεία να αρχίσουν να διευρύνονται ξανά. Αυτή η διεύρυνση σημαίνει ότι το αίμα είναι λιγότερο πιθανό να πήξει, μειώνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Μάλιστα, ο κίνδυνος εγκεφαλικού θα συνεχίσει να μειώνεται τα επόμενα 10 χρόνια, καθώς το σώμα θεραπεύεται όλο και περισσότερο.
Μετά από 10 χρόνια
Μετά από 10 χρόνια, οι πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα και να πεθάνει από αυτόν μειώνονται κατά προσέγγιση στο μισό σε σύγκριση με κάποιον, που συνεχίζει να καπνίζει. Επιπλέον, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του στόματος, του λαιμού ή του παγκρέατος έχει μειωθεί σημαντικά.
Μετά από 15 χρόνια
Μετά από 15 χρόνια διακοπής του καπνίσματος, η πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και καρκίνου του παγκρέατος είναι ισοδύναμη με αυτές ενός μη καπνιστή.
Μετά από 20 χρόνια
Μετά από 20 χρόνια, ο κίνδυνος θανάτου από αιτίες που σχετίζονται με το κάπνισμα, συμπεριλαμβανομένων τόσο της πνευμονικής νόσου όσο και του καρκίνου, πέφτει στο επίπεδο ενός ατόμου, που δεν έχει καπνίσει ποτέ στη ζωή του.
Επιμέλεια κειμένου: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
