Τι είναι η Μυκητίαση Κόλπου
Η μυκητίαση κόλπου και των γεννητικών οργάνων είναι από τις πιο συχνές γυναικολογικές παθήσεις. Υπολογίζεται ότι 3 στις 4 γυναίκες θα εμφανίζουν κάποια στιγμή στη ζωή τους κολπική μυκητίαση και θα χρειαστεί να λάβουν κάποια αγωγή. Το συχνότερο στέλεχος που προκαλεί τις κολπικές μυκητιάσεις είναι η Candida albicans και για αυτό η κολπική μυκητίαση ονομάζεται αλλιώς και καντιντίαση.
Πως προκαλείται;
Οι μύκητες υπάρχουν φυσιολογικά στην χλωρίδα του κόλπου, χωρίς να δημιουργούν προβλήματα. Η συγκέντρωση τους παραμένει σε σταθερά επίπεδα χάρις τη δράση μιας ομάδας βακτηρίων που επίσης υπάρχουν φυσιολογικά στον κόλπο, των γαλακτοβάκιλων. Όταν οι τοπικές συνθήκες του κόλπου διαταραχθούν, ο γαλακτοβάκιλος δεν λειτουργεί αποτελεσματικά και έτσι οι μύκητες μπορεί να υπεραναπτυχθούν και να μας δημιουργήσουν ενοχλήσεις.
Παράγοντες που μπορεί να ευνοήσουν την ανάπτυξη μυκητιάσεων είναι οι εξής:
- Αντιβιοτικά. Η λήψη αντιβιοτικών, ιδιαιτέρα για μεγάλο διάστημα, μειώνει τη συγκέντρωση των γαλακτοβάκιλων και τροποποιεί το pH του κόλπου
- Συχνές ενδοκολπικές πλύσεις
- Κολύμβηση σε πισίνα
- Εγκυμοσύνη
- Μη ελεγχόμενος διαβήτης
- Ανθυγιεινή διατροφή, συμπεριλαμβανομένης και της μεγάλης κατανάλωσης ζάχαρης.
- Υγρασία (πχ. λιπαντικά, σάλιο, βρεγμένα εσώρουχα που δεν αλλάζουν συχνά)
- Λήψη αντισυλληπτικών δισκίων από το στόμα ή άλλες ορμονικές διαταραχές που αυξάνουν τα επίπεδα οιστρογόνων.
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Έλλειψη ύπνου και άγχος
- Ελλιπής υγιεινή
Οι μύκητες δε θεωρούνται σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Αν και η σεξουαλική επαφή μπορεί να διευκολύνει τη διασπορά τους, μυκητιάσεις προκαλούνται όπως είδαμε από πολλές διαφορετικές αιτίες, ενώ μπορεί να εμφανιστούν και σε γυναίκες χωρίς σεξουαλικές επαφές.
Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι γυναίκες που εμφανίζουν μια φορά μυκητίαση είναι πιο πιθανόν να ξαναεμφανίσουν στο μέλλον.
Πως εκδηλώνεται η μυκητίαση κόλπου;
Τα συμπτώματα για την μυκητίαση κόλπου ποικίλουν από ήπια ως και αρκετά έντονα και περιλαμβάνουν:
- Κνησμό και ερεθισμό στον κόλπο ή και το αιδοίο
- Αίσθημα καύσου (τσούξιμο) ιδιαίτερα κατά την ούρηση και την σεξουαλική επαφή
- Ερυθρότητα και οίδημα στο αιδοίο
- Εξάνθημα στον κόλπο
- Κολπική ξηρότητα
- Κολπικές εκκρίσεις που είναι πιο υδαρείς ή είναι παχύρεστες και λευκές.
- Λευκή επίστρωση στην είσοδο του κόλπου ή και το αιδοίο.
Όσο η μυκητίαση παραμένει χωρίς την κατάλληλη αγωγή, τα συμπτώματα γίνονται πιο έντονα με την πάροδο του χρόνου.
Διάγνωση μυκητίασης κόλπου
Οι μυκητιασικές κολπίτιδες διαγιγνώσκονται σχετικά εύκολα. Αρχικά ο γυναικολόγος θα λάβει ένα ιστορικό σχετικά με τις συνήθειες υγιεινής σας, νοσήματα από τα οποία πάσχετε, αντιβιοτικά που μπορεί να λαμβάνετε και λοιμώξεις που είχατε στο παρελθόν. Ερωτήσεις θα σας γίνουν και αναφορικά με ενοχλήσεις που μπορεί να παρουσιάζετε όπως κνησμό, τσούξιμο και πόνο κατά την ούρηση. Στη συνέχεια, με την γυναικολογική εξέταση, ο γιατρός θα εντοπίσει στην γεννητική περιοχή σημεία που υποδηλώνουν φλεγμονή όπως η ερυθρότητα και το οίδημα. Ανάλογα με τα ευρήματα της εξέτασης, μπορεί να γίνει λήψη κολπικού υγρού προς καλλιέργεια. Η καλλιέργεια κολπικού υγρού είναι απαραίτητη σε γυναίκες που παρουσιάζουν συχνά μυκητιάσεις ή σε περιπτώσεις που η μόλυνση δεν υποχωρεί εύκολα. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ποιο στέλεχος προκαλεί τη φλεγμονή και να αποκλείσουμε τη συνύπαρξη κάποιου άλλου μικροβίου.
Τι περιλαμβάνει η θεραπεία;
Η θεραπεία των μυκητιάσεων είναι συνήθως απλή. Η αγωγή που χορηγούμε εξαρτάται από την βαρύτητα των συμπτωμάτων και το ιστορικό κάθε γυναίκας.
Απλές μυκητιάσεις: Για την αντιμετώπιση μυκητιάσεων με συμπτώματα ήπιας έως μέτριας έντασης σε γυναίκες που δεν νοσούν συχνά, η θεραπεία περιλαμβάνει:
- Κολπική θεραπεία: αντιμυκητιακές αλοιφές, κρέμες, δισκία ή υπόθετα που εφαρμόζονται για 1 έως 3 μέρες. Ελαφρύ κάψιμο ή κνησμός κατά την εφαρμογή τους είναι συνήθη και δεν πρέπει να σας ανησυχούν. Η fluconazole, είναι από τα πιο συχνά φάρμακα που χορηγούμε.
- Από του στόματος θεραπεία: ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει μια μονή δόση ενός χαπιού από το στόμα, ή αν τα συμπτώματα είναι έντονα, 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 3 ημερών η μία από την άλλη.
Συχνές μυκητιάσεις.
Γυναίκες που έχουν πολύ έντονα συμπτώματα, νοσούν πάνω από 4 φορές το χρόνο ή πάσχουν από αρρύθμιστο διαβήτη, μπορεί να χρειαστούν θεραπεία για μεγαλύτερο διάστημα. Έτσι, η κολπική θεραπεία μπορεί να εφαρμόζεται από 1 ως και 2 εβδομάδες, ενώ τα από του στόματος δισκία να δίνονται για 2 ή και 3 φορές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να λάβετε κάποια χημειοπροφύλαξη. Η χημειοπροφύλαξη αφορά μια μικρή δόση αντιμυκητιακού φαρμάκου που δίνεται μια φορά την εβδομάδα για έξι μήνες, προκειμένου να σας προφυλάξει από το να προσβληθείτε ξανά από κάποια μυκητίαση. Χημειοπροφύλαξη δίνεται αφού έχει θεραπευτεί η μυκητίαση.
Το είδος του φαρμάκου που θα πάρετε εξαρτάται και από το είδος του μύκητα που έχει προκαλέσει τη νόσο. Αν και συνήθως πρόκειται για την Candida albicans, υπάρχει και η πιθανότητα να είναι υπεύθυνο κάποιο άλλο στέλεχος Candida. Το ακριβές είδος του μύκητα θα μας το δείξει η καλλιέργεια κολπικού υγρού που αναφέραμε νωρίτερα.
Όσον αφορά τη θεραπεία του συντρόφου, αυτή γίνεται όταν ο ίδιος έχει παρουσιάσει κάποια ενόχληση ή εφόσον εσείς παρουσιάζετε συχνά μυκητιάσεις. Μπορεί να δοθεί ως χάπι από το στόμα ή με τη μορφή αλοιφής.
Είναι σημαντικό να μην κάνετε αυτοδιάγνωση και θεραπεία με σκευάσματα τα οποία μπορεί απλά να καλύψουν τα συμπτώματα, χωρίς να εκριζώσουν τη φλεγμονή. Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο μπορεί να μην γίνεται διάγνωση και άλλων μολύνσεων που συνυπάρχουν με την μυκητίαση.
Τι πρέπει να προσέχω;
Οι περισσότερες γυναίκες αναγνωρίζουν τι είναι αυτό που τους προκαλεί μυκητιάσεις και το αποφεύγουν. Σε γενικές γραμμές, για να προλάβουμε κάποια μυκητίαση και τα ενοχλητικά συμπτώματα αυτής :
- Τρώμε υγιεινά και ισορροπημένα. Περιορίζουμε την κατανάλωση ζάχαρης
- Αλλάζουμε συχνά τα βρεγμένα εσώρουχα, ιδιαίτερα τα μαγιό
- Προτιμάμε τα βαμβακερά εσώρουχα
- Πλένουμε τα εσώρουχα μας σε καυτό νερό
- Δεν φοράμε στενά εσώρουχα και παντελόνια που δεν αφήνουν την περιοχή να αναπνέει
- Αποφευγουμε σερβιέτες ή ταμπον που περιέχουν άρωμα
- Δεν κάνουμε συχνές ενδοκολπικές πλύσεις
Για τη θεραπεία της μυκητίασης η τοποθέτηση της κρέμας δεν γίνεται κατά τις μέρες περιόδου
Αλεξανδρος Αρμενιάκος
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
