Άνδρες, γυναίκες και άτομα κάθε ταυτότητας φύλου μπορεί να εμφανίσουν κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή τους. Αν και οι γυναίκες φαίνεται να βιώνουν κατάθλιψη σε υψηλότερο ποσοστό από τους άνδρες, πιστεύεται ότι οι τελευταίοι υποεκπροσωπούνται στις σχετικές μελέτες. Αυτό οφείλεται σε συνδυασμό κοινωνικών και βιολογικών παραγόντων, που καθιστούν πιο δύσκολη τη διάγνωση της κατάθλιψης στους άνδρες. Συνήθως, αισθάνονται κοινωνικά πιεσμένοι να είναι «δυνατοί», με αποτέλεσμα να κρύβουν τα συναισθήματά τους. Εξαιτίας αυτού, τα συμπτώματα της κατάθλιψης στους άνδρες είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν.
Σωματικά συμπτώματα κατάθλιψης στους άνδρες
Παρόλο που η κατάθλιψη είναι διαταραχή ψυχικής υγείας, τα συμπτώματά της είναι και σωματικά. Μερικά κοινά σωματικά σημάδια κατάθλιψης στους άνδρες περιλαμβάνουν: σφίξιμο στο στήθος, πεπτικά προβλήματα όπως αέρια, διάρροια και δυσκοιλιότητα, στυτική δυσλειτουργία και άλλα σεξουαλικά προβλήματα, πονοκεφάλους, ορμονικά προβλήματα όπως η χαμηλή τεστοστερόνη, πόνος, ταχυπαλμία, ακούσια απώλεια βάρους και μερικές φορές αύξηση βάρους.
Ψυχικά συμπτώματα κατάθλιψης στους άνδρες
Τα ψυχικά συμπτώματα της κατάθλιψης μπορεί να διαφέρουν στους άνδρες από ό,τι σε άτομα άλλων φύλων, γεγονός που μπορεί να κάνει την κατάθλιψη πιο δύσκολο να εντοπιστεί. Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο σκέφτεται και επεξεργάζεται τις πληροφορίες, μεταβάλλοντας τη συμπεριφορά και τα συναισθήματα του. Μερικά από τα πιο κοινά ψυχικά συμπτώματα της κατάθλιψης στους άνδρες περιλαμβάνουν: αδυναμία συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης, ιδεοψυχαναγκαστικά μοτίβα σκέψης, δυσκολία στον ύπνο, τάσεις αυτοκτονίας.
Συναισθηματικά συμπτώματα κατάθλιψης στους άνδρες
Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι ακούν τη λέξη «κατάθλιψη», σκέφτονται ένα άτομο που φαίνεται πολύ λυπημένο. Ωστόσο, η λύπη είναι μόνο ένα από τα πολλά πιθανά συναισθήματα, που μπορεί να προκαλέσει η κατάθλιψη. Εκτός από τη θλίψη, οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν: σύγχυση, επιθετικότητα, θυμό, συναισθηματική απομάκρυνση από φίλους, οικογένεια και συναδέλφους, απελπισία, έλλειψη ενδιαφέροντος για την οικογένεια, την κοινωνία, τα χόμπι και την εργασία, πεσμένη λίμπιντο, νευρικότητα.
Συμπεριφορικά σημάδια κατάθλιψης στους άνδρες
Καθώς μερικοί άντρες δεν εκφράζουν τα συναισθήματά τους, είναι συχνά η αλλαγή στη συμπεριφορά τους, που μαρτυρά την κατάθλιψη στο περιβάλλον τους. Στους άνδρες, τα συμπεριφορικά συμπτώματα της κατάθλιψης συνήθως περιλαμβάνουν: δυσκολία να ανταποκριθούν στις εργασιακές, τις οικογενειακές και τις προσωπικές ευθύνες, κατάχρηση ουσιών, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, εμπλοκή σε επικίνδυνες δραστηριότητες, όπως η αλόγιστη οδήγηση ή η σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία, κοινωνική απομόνωση, απόπειρες αυτοκτονίας.
Γιατί η κατάθλιψη μπορεί να μείνει αδιάγνωστη στους άνδρες;
Ενώ οι συζητήσεις γύρω από την ψυχική υγεία πληθαίνουν και περιβάλλονται ολοένα και περισσότερο από αλληλεγγύη και συμπόνια, εξακολουθεί να υπάρχει κοινωνικό στίγμα γύρω από την κατάθλιψη, ιδιαίτερα μεταξύ των ανδρών. Γενικά, οι άντρες μεγαλώνουν σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, που επιτάσσει να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να είναι «δυνατοί». Στην προσπάθειά τους να τηρήσουν αυτούς τους κοινωνικούς κανόνες, πολλοί άνδρες διακυβεύουν τη συναισθηματική, σωματική και ψυχική τους ευημερία. Οι περισσότεροι δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για την κατάθλιψή τους, γιατί δεν αναγνωρίζουν ή αγνοούν εκούσια τα σημάδια. Προσπαθούν να γεμίζουν τον χρόνο τους και να αποσπούν την προσοχή τους, αντί να αντιμετωπίσουν την ίδια την κατάθλιψη.
Η διάγνωση της κατάθλιψης και η αναζήτηση θεραπείας θα σώσει ζωές. Τα ποσοστά αυτοκτονιών είναι υψηλά μεταξύ των ανδρών. Επιπλέον, οι άνδρες έχουν τρεις έως τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες από τις γυναίκες να αυτοκτονήσουν. Συνεχίζοντας να ανοίγουμε τη συζήτηση, μπορούμε να βοηθήσουμε τους άνδρες με κατάθλιψη να αναγνωρίσουν τα σημάδια και να αναζητήσουν βοήθεια.
Ποιες είναι οι τρέχουσες θεραπευτικές επιλογές;
Η κατάθλιψη συνήθως αντιμετωπίζεται με ψυχοθεραπεία ή ψυχανάλυση, φάρμακα ή και τα δύο μαζί. Ένας επαγγελματίας υγείας θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο σχεδίο θεραπείας, που λειτουργεί καλύτερα για εσάς. Πολλοί άνδρες ξεκινούν τη θεραπεία για περιπτώσεις κατάθλιψης μέτριας έντασης προγραμματίζοντας ένα ραντεβού με έναν ψυχοθεραπευτή. Κάθε θεραπευτής ακολουθεί μια συγκεκριμένη σχολή σκέψης (γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ή ψυχοδυναμική θεραπεία κλπ.), επομένως μπορεί να χρειαστείτε λίγο χρόνο μέχρι να βρείτε τι σας ταιριάζει. Έπειτα, μπορεί να προστεθεί φαρμακευτική αγωγή, εάν χρειάζεται. Σε αυτή την περίπτωση, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι αυτά τα φάρμακα συχνά χρειάζονται αρκετές εβδομάδες έως μήνες ή αρχίζουν να κάνουν αισθητή διαφορά στον τρόπο, που αισθάνεστε. Να είστε υπομονετικοί και να τηρείτε πιστά το σχέδιο θεραπείας.
Το συμπέρασμα
Παρόλο που έχει ανοίξει η συζήτηση γύρω από τα ζητήματα ψυχικής υγείας, εξακολουθεί να υπάρχει κοινωνικό στίγμα, με αποτέλεσμα πολλοί άνδρες να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Η γνώση και η ενημέρωση σχετικά με τα συμπτώματα της κατάθλιψης στους άνδρες, συμβάλλει στη καλύτερη, πιο περιεκτική φροντίδα της ψυχικής υγείας. Με τη ψυχοθεραπεία, τη φαρμακευτική αγωγή ή έναν συνδυασμό αυτών των δύο πραγμάτων, η κατάθλιψη γίνεται ένα πολύ πιο διαχειρίσιμο μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.
Επιμέλεια: Ηλιάνα Θεοδωρίδου
